وب لاگ موسسه پرورش فرزندان برتر

در این نوع اختلال، کودکان مبتلا، دارای علائمی از دو گروه قبل هستند. مشکل اصلی رفتار کودک در عدم توجه، فعالیت زیاد و ناتوانی در کنترل حرکات تکانشی است. این علائم در حالت های مختلف به شکل های متفاوت بروز می کند.

توجه به این نکته ضروری است که حتما باید این حرکات در محیط های مختلف دیده شود. نتیجه این اختلال، اعتماد به نفس پایین، احساس بی کفایتی و افسردگی در کودکان هست.

هرچند درمان سریع و قاطعی برای بیش فعالی وجود ندارد اما کنترل و تاثیرات تعاملات خانوادگی از مهم ترین بخش های درمانی کودک مبتلا، به حساب می آید.

بخاطر همین معلم و والدین عزیز باید به نکات زیر را در تشخیص و درمان کودک بیش فعال مد نظر داشته باشند:

• شناخت علائم بیش فعالی
• شناخت علائم اختلال های حسی
• شناخت تفاوت بیش فعالی و اختلال حسی
• انتخاب مشاور حاذق برای تشخیص بیش فعالی در کودکان
• کسب آگاهی و اطلاعات از این اختلال
• برنامه ریزی متناسب با نیازها و درمان کودک
• کسب اطلاعات در ارتباط با روش های درمانی کودک مثل روش غیر دارویی، دارویی و گیاه سنتی

در قسمت های قبلی ما بصورت کامل به مسئله بیش فعالی و توضیحات مختصری برای تسلط به موضوعات حاشیه ای پرداختیم و ارجاعاتی نیز به مطالب مناسب آن داده شده است.

در این قسمت به مسئله بیش فعالی در طب سنتی با داروهای گیاهی می پردازیم، اما قبل از هر چیزی به این موضوع تاکید می کنیم که طب سنتی، طبی تجربی است و نیازمند 

کودک بیش فعال اگر چه هوش زیادی دارد ولی فعالیت ها و رفتارهایی که او انجام می دهد گاه سبب آزار اطرافیان می گردد.

طبق نظر پزشکان طب سنتی در پدر یا مادر با طبع گرم، احتمال داشتن فرزند بیش فعال افزایش می یابد.

چنان چه کودکی دارای طبع صفرایی باشد، احتمال این اختلال در او افزایش می یابد. زیرا این طبع دارای غلبه خشکی و گرمی است.

میزان تاثیر گذاری طبع های بدن در ابتلا به بیش فعالی به این شکل بوده که احتمال آن در طبع صفراوی و سپس طبع سودایی که سرد و خشک است افزایش می یابد.

از علائم ظاهری کودک بیش فعال به خشکی پوست، گرمای زیاد و ریسک پذیری او می توان اشاره کرد. به دلیل گرمایی که در بدن کودکان بیش فعال وجود دارد به کارهای مخاطره آمیز علاقه دارند.

زمانی که میزان سودا در بدن کودک زیاد گردد رفتارهای خشونت آمیز نشان می دهند و یا در زمان شست و شو وسواس به خرج می دهد. حتی در اشتها کودک بیش فعال نسبت سایر کودکان تفاوت دیده می شود.

میزان فعالیت فیزیکی در افراد با طبع های صفرا، سودا و دم و بلغم متغیر است و از بیشترین و به کمترین نوشته شده اند. در کودکان میزان فعالیت بسته به دو عامل گرمی و خشکی است.

در طب سنتی برای درمان بیش فعالی توجه به طبع فرد گام نخست است. برای تجویز بهترین راه درمانی حتما باید میزان صفرا و سودا در بدن فرد بررسی گردد.

درمان نامناسب و دیر هنگام، موجب عوارضی همچون کاهش بینایی، ریزش موهای سر، کاهش وزن، خشم، یبوست و افسردگی و... در شخص می شود.

بیش فعالی اگر چه عوارضی دارد ولی رفتارهای مانند هوش زیاد، علاقه به کارهای بزرگتر از سن، فعالیت های شیرین، باعث می شود که والدین به درمان به شکل جدی نگاه نکنند.

بدترین کار ممکن این است که والدین از درمان به موقع به دلایل شیرین کاری های کودک سر باز زنند. گاهی درمان در زمان نامناسب، عوارض جبران ناپذیری بر آینده او خواهد داشت.

در طب سنتی، احتمال بیش فعالی کودکان را بیشتر منوط به مراقبت های دوران بارداری می دانند، در این قسمت چند نکته افزایش دهنده، میزان بیش فعالی کودکان را توضیح می دهیم.

• عدم مراقبت کافی از زن بارداری
• خوردن خوراکی هایی با طبع گرم مثل کندر، گردو، بادام زمینی و ...
• حضور مداوم در محیط های شلوغ و پر استرس
• استفاده از ویتامین C و قرص های تقویتی مثل آهن در دوران بارداری مادر
• استفاده از غذاهای سرب دار مثل غذاهای دریایی

برای از بین بردن عوارض روحی و جسمی ناشی از بیش فعالی، پزشکان طب سنتی پرهیز از صفرا و تمهیدات مربوطه توصیه می کنند. با رعایت راهکارهای ضد سودا نیز می توان خلط سودا را که خشکی ایجاد می کند و عامل بیش فعالی است رفع کرد.

حجامت یکی از راه هایی است که برای کودک بیش فعال توصیه می گردد و نیاز به خوردن دارو را برای فرد کمرنگ می کند. از دیگر مزایا حجامت می توان تنظیم کارکرد غدد بدن، کاهش اشتها و رشد کودک را عنوان کرد.

سرکه انگبین یکی از خوراکی هایی است که باعث رفع دو خلط سودا و صفرا می گردد و عوارض بیش فعالی را کاهش می دهد. آرامش از مواردی است که با مصرف این سرکه در کودک بیش فعال مشاهده می شود.

در مصرف سرکه انگبین رعایت این نکته ضروری است که در روزهای نخست به مقدار یک قاشق غذاخوری مصرف کرد و با دیدن نتیجه، مقدار سرکه باید کاهش یابد تا به حد یک قاشق چایخوری برسد.

1. شناسایی طبع کودک قدم اول درمان بیش فعالی است. چنانچه، شخص دارای طبع سودا یا صفرا بود، رعایت موارد غذایی مناسب ضروری است.

2. کم خونی، فقر آهن در بین افراد بیش فعال، شیوع نسبتا بالایی دارد. افرادی که بیش فعال بوده و دارای کم خونی مزاجی هستند، عموما طبع صفراوی و سوداوی دارند. اصلاح مزاج یکی از راه های موثر درمان این اختلال به شمار می رود.

3. برای کاهش غلظت خون افراد صفراوی و سوداوی، یک دمنوش توصیه می شود. این دمنوش شامل یک قاشق سماق کوبیده نشده و پنج عدد عناب است که روزانه باید یک نوبت مصرف گردد.

4. برای بهبود روند درمانی بیش فعالی کودک، توجه به این نکته ضروری است که تغییر عادت های غذایی زمان می برد و والدین باید در این مسیر صبر و حوصله به خرج دهند. با تغییر برنامه غذایی ،درمان سریع تر حاصل می گردد.

5. برای اصلاح مزاج، مصرف خوراکی های مانند آب زرشک، آب هویج، آب انار، عرق شاهتره و کاسنی، آب لیمو به همراه عسل، بخور بنفشه، دمنوش بنفشه، همچنین استعمال روغن بنفشه و کاهو تاثیر بسیار بالایی دارد.

6. به گفته پزشکان طب سنتی طبیعت خواب سرد است. والدین باید بعد از فعالیت مداوم کودک کاری کنند که کودک سریعتر بخوابد. رفتار آرامبخش و درست با کودک سبب می شود او نسبت به دیگران، عکس ‌العمل خوبی نشان دهد.

1- بعد از زایمان، مادر باید قبل از شیر دادن به تعداد 15 عدد رطب یا خرمای تازه مصرف کند.

2- مصرف خرما در زمان بارداری تاثیر مثبتی در  پیش‌گیری از بیش فعالی دارد.

3- استفاده از کدو تنبل در غذای کودک دچار اختلال بیش فعالی تاثیر مثبتی بر درمان کودک دارد. مصرف کدو مسمی نیز بدون اشکال است و خاصیت مشابهی دارد.

با توجه به اینکه دارو‌‌های تجویز شده برای بیش فعالی عوارض زیادی دارند، ایشان توصیه به مصرف آن ها نمی‌ کنند.

از ویژگی های کودک بیش فعال داشتن طبع خشک بوده که با افزایش گرمی همراه است. معمولا موهای سیخ، خواب کم، خوردن ترشی و اشتها کم در کودک بیش فعال دیده‌ می ‌شود.

گرمای زیاد سر کودک سبب انجام رفتاری نامناسب در او می‌شود. مثلا در دیکته بارها کلماتی مشابه را اشتباه می‌نویسد. برای درمان بیش فعالی دکتر خیر اندیش پزشک طب سنتی توصیه می‌کنند که به کودک سرکه انگبین داده ‌شود‌.

در این سرکه بسته به ذائقه کودک می‌ تواند از مقدار متفاوتی کاسنی ریخته شود.‌ استفاده از انار و آب انار، انگور ترش و شیرین، سوپ ترش مزه، باعث کاهش گرمی سر کودک می‌ شود. ایشان روش حجامت را که باعث آرامش خیال کودک نیز می شود، توصیه می کنند.

کودکی که قرار و آرامش ندارد به علت سردی زیادی است که دارد و  باعث ضعف او می گردد. برای رفع این مشکل دکتر خیر اندیش توصیه می کنند که حریره بادام یا بادام بو داده تهیه گردد و به کودک داده شود.

سوپ گندم و ارده همراه با شیره انگور یا بیسکوئیت کنجدی نیز بسیار مفید است و موجب کاهش سردی کودک می گردد. همچنین از خوردن شکلات کودک بیش فعال باید پرهیز نماید.

برای درمان بیش فعالی با داروهای گیاهی برای کودکان بالای دو سال، دمنوش گل راعی با عسل بسیار مفید است.

هم چنین برای این کودکان بالای دو سال چای کوهی با عسل باعث بهبود روند درمانی می گردد.

خوردن داروی گیاه حاوی گل بیدمشک در شب و یا دمنوش آن یکی از راه های درمان خانگی بیش فعالی است. 

یکی دیگر از راه های مفید دیگر، استفاده روزانه سه بار از شربت خاکشیر است که باعث کاهش علائم بیش فعالی کودکان می گردد.

لیموشیرین، لبو، دمنوش ترنجبین، مصرف سکنجبین، مربای گل سرخ، بخور گل ختمی یا بنفشه از دیگر گیاهان مفید برای درمان بیش فعالی محسوب می شوند.

استفاده از روغن بنفشه و یا حنا برای سر، نیز دیگر راه های درمان خانگی بیش فعالی هستند.

برای جلوگیری از عوارض داروهای شیمیایی والدین می توانند از یک داروی گیاهی که تولید شده است، استفاده کنند. نام این دارو هایپر اکتیو است که حتما باید توسط پزشک تجویز گردد باعث می شود که اثرات بیش فعالی کاهش یابد.

 این دارو که مورد تایید منابع علمی بین المللی نیز هست شامل عصاره گیاهان رازک و شکوفه پرتغال تلخ است. نحوه تاثیر گذاری آن به شکل سیترژیک بوده که باعث تحویل سیستم عصبی فرد می گردد.

ترکیبات فنلی و فلاونوییدی گیاه گل ساعتی باعث کاهش اضطراب و آرامش خواب می شوند. گیاه بادرنجبویه نیز دارای آنزیم رزمارینیک اسید بوده که موجب مهار گاز گابا شده و سطح آن را در نسوج مغزی افزایش می دهد. در واقع سطح غلظت گابا، آرامش را در فرد افزایش داده و میزان بی قراری و اضطراب در فعالیت کودک کم می شود.

در تحقیقات متعددی که گزارش شده است که استفاده از عصاره بادر نجبویه فرد خواب آرامی را تجربه می کند. قرص حاوی گیاهان بادر نجبویه، گل ساعتی، رازک و سنبل الطیب باعث نظم در خواب و آرامش شبانه می شود.

کندر اثر بسیار خوبی بر بهبود حافظه و درمان آلزایمر نشان می دهد. جهت خوشبو کردن هوا از کندر می توان استفاده کرد. برای رفع اضطراب و کاهش استرس و حالت های عصبی کندر تاثیر بسیار مثبتی دارد.

 در طب سنتی کندر بسیار پرکاربرد بوده و به 3 شکل خوراکی، موضعی و بخور استفاده می شود. اگر چه بعضی اعتقاد دارند زن باردار با مصرف کندر نوزادی باهوش به دنیا خواهد آورد. ولی پزشکان توصیه می کنند که بعد از ماه سوم بارداری از مصرف آن خودداری گردد. زیرا باعث ابتلا نوزاد به بیش فعالی می شود. برای افزایش هوش نوزاد، خانم باردار می تواند یک ماه بعد از 4 ماهگی آن را بخورد ولی قبل از آن توصیه نمی گردد.

زعفران گیاهی است که به دلیل دارا بودن خاصیت های ضد افسردگی و تقویت حافظه مانند دارو ریتالین باعث کاهش علائم بیش فعالی می گردد. اثر مثبت درمانی زعفران بر بیش فعالی طی تحقیقات متفاوت اثبات شده است. این گیاه عوارض داروهای شیمیایی مانند تهوع، درد معده و بی اشتهایی و ... را نیز ندارد.

یکی از روش های خانگی و موثر در درمان بیش فعالی کودک مصرف مرغ است. عدم تعادل هورمون سروتونین سبب بیش فعالی می گردد. مرغ حاوی اسید آمینه تریپتوفان بوده که اثر مثبتی بر این هورمون دارد.

گیاه برهمی جز خانواده اسفناج بوده و اثر بسیار مثبتی بر بیش فعالی دارد. کاهش اضطراب و افسردگی و بهبود حافظه از دیگر اثرات مثبت این گیاه به شمار می رود. جهت مصرف برای کاهش علائم بیش فعالی، استفاده از آن به شکل دمنوش بسیار مفید است. تاثیر مثبت دیگر این گیاه حفاظت مغز در برابر رادیکال های آزاد بوده و عملکرد شناختی را بهبود می دهد.

این گیاه سبب افزایش آرامش در شخص می شود و اضطراب را در او به میزان خیلی کم می رساند. چنان چه فردی دچار سردرد یا معده درد شد، می تواند از خواص معجزه آسای این گیاه استفاده کند. نحوه مصرف آن به شکل چای یا دمنوش است.

جهت کاهش نشانه های بیش فعالی و افزایش تمرکز، عصاره گیاهی پوست درخت کاج بسیار موثر است. افزایش تمرکز و کاهش علائم بیش فعالی از دیگر خواص این داروی گیاهی محسوب می گردد. جهت کاهش سطح هورمون های استرس زا، می توان آن را امتحان کرد.

کمک به تعادل سیستم عصبی توسط این گیاه صورت می گیرد که باعث کاهش علائم بیش فعالی می گردد. جهت خواب آرام، کاهش اسپاسم و رفع اختلالات عاطفی می توان از این گیاه استفاده کرد. استفاده از دانه های گیاه دارویی لاله باغی در آشپزی نیز تاثیر مثبتی بر کاهش علائم این اختلال دارد.

استفاده از بابونه جهت درمان بیش فعالی بسیار توصیه می گردد. از جمله خواص این گیاه به آرامش دهندگی و کاهش استرس می توان اشاره کرد. جهت بهتر کردن خلق فرد و افزایش تمرکز، مصرف آن تاثیر زیادی دارد. مصرف روزانه دمنوش یا چای بابونه علائم اختلال بیش فعالی را کم می کند.

استفاده از هسته انگور برای درمان بیش فعالی توصیه فراوان شده است. محافظت از مغز در برابر آسیب های رادیکال های آزاد و سموم، افزایش سرعت جریان خون و تقویت مویرگ ها از دیگر خواص هسته انگور به شمار می روند. روش های مصرفی آن به شکل دمنوش و استفاده از روغن هسته آن در آشپزی و مصرف انگور تازه است.

برای کاهش سطح استرس و بهبود وضعیت ذهنی فرد مبتلا به بیش فعالی می توان از گیاه قدح مریم استفاده کرد. این گیاه حاوی مواد معدنی بسیاری است که باعث بهبود عملکرد مغزی می شوند. از دیگر خواص آن به تقویت حافظه می توان اشاره کرد. مصرف این دارو در آشپزی تاثیر مثبت بر درمان دارد.

این دارو باعث بهبود توانایی های فکری و عملکرد مغز می شود. دریافت اطلاعات جدید با این دارو افزایش می یابد و می توان آن را به عنوان داروی بیش فعالی تجویز کرد. از عصاره این گیاه شربتی تهیه شده است که برای گروه سنی 8-6 سال به شکل مصرف روزانه توصیه می گردد.

از ریشه گیاه سنبل الطیب پودری تهیه شده که برای درمان بیش فعالی اثر زیادی دارد. این گیاه باعث افزایش مهارت های یادگیری و کاهش بی قراری و رفتار خشونت آمیز می شود. دمنوش تهیه شده با آب ولرم از این گیاه، نتایج موثری را بر درمان بیش فعالی نشان داده است.

همانطور که اشاره شد در مبتلایان به بیش فعالی، کمبود امگا 3 دیده می شود. فرد با مصرف تخم کتان که حاوی امگا 3 است می تواند علائم این بیماری را کاهش دهد. روش مصرف تخم کتان به شکل خام و یا استفاده از روغن آن در غذای روزانه است. در مصرف آن به عنوان جایگزین دارو حتما باید با پزشک مشورت کرد.

مصرف این گیاه باعث تقویت حافظه می گردد. اثرات مثبت آن بر افزایش انرژی شخص، تحریک عملکرد مغزی و درمان علائم بیش فعالی اثبات شده است. در بسیاری از تحقیقات مشاهده شده که این گیاه سبب افزایش تمرکز و توجه می گردد. دوز مصرفی آن بسته به نظر پزشک معالج است.

این گیاه آرام بخش، یکی دیگر از درمان های خانگی بیش فعالی است. کاهش درد، تحریک پذیری و افسردگی از دیگر خواص این گیاه محسوب می شود. مصرف روزانه 2 یا 3 لیوان دمنوش این گیاه تاثیر مثبت بر علائم این اختلال دارد.

جهت بهبود خلق و خوی فرد، مصرف عصاره گیاه کاوا توصیه می گردد. عملکرد این گیاه به این شکل است که استرس را کاهش داده و میزان خشونت فردی را کم کرده و باعث بهبود بیش فعالی می شود. نحوه مصرف آن جویدن و یا دمنوش با استفاده از پودر آن است.

برای افزایش توجه و تمرکز شخص مصرف گل راعی توصیه می گردد. این گیاه موجب کاهش احساساتی همچون بی تفاوتی، گناه و انزوا در فرد می شود. نحوه مصرف آن به شکل خوراکی بوده و می توان از آن روزانه 1 تا 3 نوبت به مدت 8 هفته استفاده کرد.

یکی دیگر از گیاهان موثر بر بیش فعالی جوی دوسر است. افزایش توجه، آرامش اعصاب، بهبود عملکرد شناختی و کاهش استرس از جمله تاثیرات مثبت مصرف جوی دو سر به شمار می روند. تحقیقات مختلفی اثر آرام بخش این گیاه را گزارش کرده اند.

این گیاه از خانواده نعناییان به شمار می رود. از اثرات آن به آرامبخش بودن و بهبود اختلال روانی و تاثیر مثبت بر خواب می توان اشاره کرد. از میزان تحریک پذیری شخص بیش فعال نیز با مصرف این گیاه کم می شود. نحوه مصرف آن به شکل دمنوش، تنتور یا کپسول است.

جهت آرامش و آسودگی می توان از چای حاوی نعناع دشتی، علف لیمو، بابونه و دیگر گیاهان دارویی استفاده کرد. از اثرات مثبت مصرف این گیاهان دارویی، بهتر کردن اوضاع استراحت و خواب می توان نام برد. جهت تاثیر گذاری بهتر این گیاهان توصیه می گردد که قبل از خواب مصرف گردند تا مشکلات خواب کودکان بیش فعال رفع گردد.

این شربت که در روند درمانی کودکان تاثیر بسیار زیادی دارد، شامل عرق سنبل الطیب، عرق بیدمشک، عرق فرنجمشک از هر کدام به مقدار یک و نیم لیتر و گلاب، عرق بهار نارنج، شربت سکنجبین عسلی و عرق کیالک به مقدار یک لیتر است. این شربت باعث حذف اختلالات کم توجهی کودک و افزایش تمرکز مغزی او می شود. برای حذف کامل اختلالات بیش فعالی مصرف امگا 3 در کنار این شربت توصیه می شود.

تعییر رژیم غذایی تاثیر بسیار زیادی بر ابتلا به بیش فعالی دارد. زمانی که کودک غذاهای مناسب استفاده کند، مشاهده خواهد کرد که بسیاری از علائم آن کم می شود.

در بررسی های انجام گرفته مشاهده شده است که کودکان بیش فعال دارای سطح کم اسیدهای چرب، امگا 3 و امگا 6 هستند. تشنگی زیاد یکی از نشانه های کمبود اسید چرب به شمار می رود.

 از منابع حاوی امگا 3 می توان به کنجد، تخمه کدو تنبل اشاره کرد. جهت تامین امگا 6 فرد می تواند با مصرف ماهی آزاد و سارین آن را تامین کند.

در بسیاری از مسیرهای متابولیکی اسیدهای آمینه، ویتامین B6  به عنوان کوفاکتور عمل می کند. این ویتامین باعث کاهش برخی رفتارها در کودکان مبتلا به بیش فعالی می گردد. یکی دیگر از راه های عملکردی این ویتامین، افزایش سطح هورمون سروتونین است.

زمانی که فرد دارای سطح پایبن آهن است توجه و دقت کمی دارد. تحقیقات تاثیر مثبت مکمل های حاوی آهن  در کودکان بیش فعال را تایید کرده اند.

کاهش سطح منیزیم در اغلب کودکان مبتلا به بیش فعالی گزارش گردیده است و در موارد بسیاری دیده شده که با تجویز مکمل های حاوی منیزیم علائم این اختلال کم می شوند.

نقص در دریافت و جذب روی، باعث کاهش سطح آن در کودکان بیش فعال شده است که با دادن غذاهای حاوی این عنصر می توان علائم این اختلال را کم کرد.

• مصرف شکر و غذاهای مشابه کیک، شیرینی، شکلات، آب میوه های صنعتی برای کودک بیش فعال تاثیر منفی دارد. در مطالعاتی که صورت گرفته، شکر به عنوان دلیلی برای بروز بیش فعالی و افزایش علائم آن عنوان شده است.
• غذاهای بسته بندی شده حاوی رنگ های صنعتی مانند کمپوت ها، سس ها، آدامس، آب لیمو و ... تاثیر منفی بر این اختلال دارند.
• خوراکی های حاوی مواد نگهدارنده مانند اسید بنزوئیک، باعث افزایش دوره درمان می گردند مانند مرباها، آب میوه ها و ترشی ها و ...
• نوشابه های گازدار سبب به هم ریختن تعادل کلسیم و فسفر شده و سبب افزایش علائم بیش فعالی می گردند.
• از مصرف چای، قهوه و مواد حاوی کافئین باید خودداری گردد تا علائم بیماری کاهش یابد.
• استفاده زیاد از آنتی بیوتیکها، تعادل بین باکتری های مفید در بدن کودک را برهم زده و باعث افزایش علائم بیش فعالی می شود.

رویکرد درمانی در طب چینی به شکل درمان کلی علائم و افزایش تمرکز است. این درمان برای بهبود سلامتی کلی بدن استفاده می گردد و برای کودک بیش فعال برنامه خاصی ندارد.

برای درمان بیش فعالی در تمام بدن، نقاط درمانی وجود دارد که باعث کاهش علائم این اختلال می شوند. علائم این بیماری در تمام کودکان یکسان نیست، بنابراین برای درمان هر کودک روش اختصاصی وجود دارد.

 والدین به علت ترس کودک و یا آسیب ناشی از سوزن از روش طب سوزنی واهمه دارند. با استفاده از این روش بدون درد، آرامش فراوانی فرد را در بر می گیرد. این روش درمانی باعث برگشت حالت طبیعی مغز شده و علائم پیش فعالی را کاهش می دهد. در صورتی که روش طب سوزنی برای کودک مرتباً تکرار گردد، کمک به تعادل هیجانی و فیزیکی کودک خواهد کرد.

درمان بیش فعالی کودکان در طب سنتی با داروهای گیاهی

اگر وب سایت فرزندان برتر را تا پیش از این دنبال کرده باشید، موسسه در قسمت های قبلی، کاملا در ارتباط با بیش فعالی، علائم آن، درمان با دارو، درمان بدون دارو، درمان از طریق طب سنتی، تفاوت بیش فعالی و اوتیسم و حیطه های فراوان دیگر محتویاتی مناسب تهیه و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

در این مطلب ما بصورت اجمالی سعی می کنیم، درمان بیش فعالی در طب سنتی را توضیح داده و نقطه نظرات افراد مختلف در این باره را ذکر کنیم.

از آنجایی که تخصص مجموعه فرزندان برتر، درمان بیش فعالی کودکان از طریق طب سنتی نیست به همین دلیل هرگونه الگو برداری و اجرای هر نکته ای در این مقاله از طرف خانواده ها بر روی کودکان خود را اکیدا توصیه نمی کند.

این مقالات صرفا جهت بیان و معرفی روش های درمان دیگر بیش فعالی تهیه شده اند فاقد تائیدیه علمی است و تنها روشی بر پایه تجربیات است.

بیش فعالی اختلالی است که با بی دقتی، فعالیت زیاد، حرکات تکانشی، عدم کنترل رفتار و عدم عاقبت اندیشی در انجام فعالیت ها همراه است. این اختلال در بین کودکان در حال گسترش است از هر 20 کودک بیش فعال 3 کودک مبتلا به بیش فعالی است که احتمال این اختلال در بین پسران 3 برابر بیشتر از دختران تخمین زده شده است.

اگر این اولین مقاله حوزه بیش فعالی از موسسه فرزندان برتر است که مطالعه می کنید، مطلب بیش فعالی چیست را نیز در لیست مقالات خواندنی قرار دهید تا با بیش فعالی بیشتر آشنا شوید.

تعداد زیادی از والدین از شیطنت زیاد کودک خود شاکی هستند و فکر می کنند کودک آنها دچار اختلال بیش فعالی شده است. توجه به این نکته ضروری است که تفاوت زیادی بین بیش فعالی و اختلال های حسی و شیطنت کودک وجود دارد.

میزان تحرک کودک بیش فعال بسیار زیاد است و نمی توانند سکون داشته باشد و دائماً در حال خرابکاری هستند.

عدم توانایی در یادگیری، مشکلات عصبی، افسردگی، فعالیت های زیاد حرکتی، ناتوانی در تمرکز و انجام حرکات تکانه ای بدون تفکر قبلی، پر حرفی، فراموشکاری، تمایل به کارهای خطرناک و ... از علائم دیگر کودک بیش فعال محسوب می شوند.

ورود به مقطع دبستان، مشکلات کودک بیش فعال را بصورت تصاعدی افزایش می دهد بصورتی که در کلاس و در زمان انجام تکالیف درسی، تمرکز و توجه لازم به معلم را ندارد و با بلند شدن های متوالی از صندلی باعث برهم زدن تمرکز سایر همکلاسی ها نیز می شود.

حوادث دوران بارداری، استرس، وزن کم نوزاد، اتفاقات یا ویروس های دوران بارداری یا زمان زایمان که منجر به آسیب کودک مخصوصا آسیب های مغزی می شود، اختلالات شیمیایی و زیستی مغز کودک در دوران باداری و پس از آن، عدم توجه عاطفی کودک از سمت والدین، از جمله دلیل افزایش احتمال بیش فعالی در کودکان به شمار می رود.

البته نقش ژنتیک و وراثت، یک امر اثبات شده است. در حدود یک سوم کودکان بیش فعال از طریق اختلال فعال یکی از والدین دچار بیش فعالی می شوند. زمانی که مادر باردار با سموم برخورد مستقیم داشته و یا دچار مسمومیت با سرب شود احتمال ابتلا نوزاد به بیش فعالی افزایش می یابد. غذاهای دریایی که در محیط های آلوده آب های آزاد پرورش یافته و صید شده اند، احتمال سربی بودن بافت های بدنشان قابل توجه است.

در ارتباط با علت های بیش فعالی، درمانگران و متخصصین مجموعه فرزندان برتر مطلبی با همین عنوان تهیه کرده اند که پیشنهاد می کنیم پس از مطالعه این مقاله آن ها را نیز مطالعه فرمائید.

بیشتر بخوانید: علت بیش فعالی در کودکان

زمان طلایی درمان بیش فعالی در کودکان، 5 سال و کمتر از آن است زیرا درمان بیش فعالی قبل از سن دبستان تاثیر بیشتری بر درمان کودک خواهد داشت.

درمان صرف، جهت بهبودی کودک بیش فعال به تنهایی کافی نیست و حمایت روحی و روانی خانواده و محیط اطراف، بر روند بیماری تاثیر بسیار مثبتی دارد و کمک کننده است.

والدین با افزایش آگاهی از اختلال بیش فعالی و نحوه درمان، میزان موفقیت درمان را به شدت افزایش خواهند داد.

نحوه خواب کودک نیز تاثیر مستقیمی بر این اختلال دارد. کودک باید در زمان خواب از فعالیت هایی مانند تماشا تلویزیون و بازی با کامپیوتر بپرهیزد و زودتر به رختخواب برود. والدین برای خواب بهتر کودک می توانند با بازی و ورزش انرژی او را تخلیه کنند.

به طور کلی درمان کودکان بیش فعال به چند شکل صورت می گیرد:

• آموزش والدین
• آموزش معلمان
• استفاده از کلاس های خصوصی
• درمان غیر دارویی به واسطه بازی درمانی، گروه درمانی، قصه درمانی
• درمان دارویی
• درمان روان شناختی
• درمان طب سنتی

آموزش والدین و معلمان شامل دو قسمت بوده و بخش بزرگی از درمان را شامل می شود:

• آموزش برای شناسایی بیماری
• آموزش برای استفاده از روش های درمانی
• آموزش برای ادامه روش های درمانی در منزل
• آموزش برای عدم تحریک تکانه های کودک برای بازگشت بیماری

والدین باید اطلاعات و آگاهی خود راجع به این اختلال افزایش دهند. گاهی پدر و مادر و اطرافیان فکر می کنند که کودک بیش فعال عمداً رفتارهای ناشایست بروز می دهد. در حالی که کودک دارای این اختلال دارای ناتوانی هایی است که باید توسط اطرافیان درک گردد.

سرزنش، بی احترامی، نادیده گرفتن پیشرفت های جزئی حتی در حد کم و جانکاه می تواند درمان کودک را به راحتی نه تنها بی اثر بکند بلکه تاثیرات منفی بسیاری هم داشته باشد.

والدین و معلم در هنگام مشاهده علائم زیر بایستی به مشاوره مراجعه نمایند.

• کودک تحرک و فعالیت بیش از حد طبیعی نشان می دهد.
• حواس کودک دائماً پرت شده و تمرکز ندارد.
• دارای فعالیت های تکانشی است یعنی کارهایی را بدون تفکر تکرار می کند.
• کودک به سختی می تواند در کارهای خود تمرکز نماید.
• ناتوانی در حفظ و تنظیم رفتارهای شخصی
• عدم توانایی تطبیق رفتار با محیط اطراف
• عدم انضباط در خواب و خوراک
• دخالت در امور نامرتبط
• غیر قابل پیش بینی بوده کودک
• عصبانیت های ناگهانی
• اشتیاق برای کارهای پر ریسک
• پرت کردن وسایل و اشیاء
• عدم پذیرش کارهای دائمی و مستمر چون نیازمند تمرکز ممتد و طولانی مدت است
• عدم قانون پذیری در اجتماع علی الخصوص مدرسه
• عدم برقراری ارتباط موثر با همسالان و محیط اجتماعی پیرامون

زمانی که والدین علایم اولیه اختلال بیش فعالی در کودک خود مشاهده کردند، می توانند برای اطمینان او را به مشاورین خدمات سلامت روان کودک و نوجوانان و یا سرویس خدمات کودکان ببرند، زمانی می توان گفت فرد دچار این اختلال است که با این علائم، در وضعیت شغلی یا تحصیلی خود با مشکل مواجه گردد‌.

در یک مصاحبه تشخیصی، کارکنان مرکز به وضعیت کودک دقت می کنند. برای حصول اطمینان از ابتلا به این اختلال از خانواده و کارکنان مدرسه درباره رفتارها و وضعیت کودک اطلاعاتی گرفته می شود.

 زمانی که فرد در بزرگسالی برای نخستین بار جهت تشخیص بیش فعالی مراجعه نماید. نیاز است که بررسی و تشخیص توسط روانپزشک انجام گیرد. این بررسی شامل توجه به علائم تشخیصی و میزان مشکل ساز بودن این رفتارها است.

معمولاً با افزایش سن و رشد کودک این اختلال بهتر می شود ولی در موارد بسیاری نیز دیده شده که این اختلال تا بزرگسالی نیز ادامه یافته است.

در موارد بسیاری با افزایش سن و ورود به دوران بزرگسالی، علائم ظاهری بیش فعالی کاهش می یابد ولی در رفتارهای تکانشی، عدم تمرکز و ریسک پذیری فرد تغییری دیده نمی شود و حتی ممکن است که بیشتر نیز شوند.

رفتارهای ناشی از اختلال بیش فعالی در یادگیری، کار و نحوه ارتباط فرد با سایرین اثر منفی می گذارد. در افراد بزرگسال، استرس، افسردگی و عزت نفس پایین شیوع نسبتا زیادی دارد.

مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی از دیگر عوارض این اختلال محسوب می شوند.

شیوع بیش فعالی در بین کودکان زیر 5 سال، تقریبا 15 درصد است بصورتی که در بین پسران بیشتر 3 برابر دختران مبتلایان بیشتری را شاهد هستیم.

از هر 40 کودک در مقطع دبستان حدود 3 تا 5 فرد درگیر این عارضه هستند که از هر سه کودک درگیر اختلال بیش فعالی، 2 نفر تا زمان نوجوانی با علائم آن همراه هستند.

60 درصد از کودکان مبتلا در بزرگسالی نیز با این اختلال درگیر خواهند بود. طبق آمارها گزارش گردیده که 20 درصد افراد بالغ دچار عارضه بیش فعالی هستند.

رفتار نامناسب کودک باعث تاثیر منفی بر عملکرد او با افراد خانواده و جامعه علی الخصوص مدرسه می شود. بروز رفتارهای خاص با کودک، عزت نفس و اعتماد به نفس او را هدف قرار می دهد و موجب احساس بی کفایتی و به اندازه کافی خوب نبودن در او می شود.

والدین باید سعی کنند با مشاهده موفقیت های تحصیلی و اجتماعی، حتما کودک را با دادن هدیه تشویق کنند. حمایت و تشویق باعث تکرار رفتارهای مثبت در کودک می شود.

بیش فعالی دارای انواع مختلفی است، اگر این اولین مطلب ما درباره بیش فعالی است که مطالعه می کنید، به پیشنهاد ما حتما مطلب انواع بیش فعالی را نیز در لیست مقالاتی که بعدا بایستی بخوانید قرار دهید.

کودک دارای ضعف در تمرکز در زمان انجام یک فعالیت خاص است. مشخصه این گروه شامل:

• عدم توجه به جزئیات
• نداشتن تمرکز در فعالیت ها
• ناتوانی در پایان رساندن وظایف
• گم کردن مکرر وسایل

فرد درگیر این نوع اختلال به شدت فعالیت می کند. برای انجام امور اصلا به نتیجه اهمیتی نمی دهد و در تمام روز مشغول به کاری است. معمولا این نوع رفتار با رشد کودک کم می گردد. مشخصات این گروه شامل:

• نداشتن قرار و آرامش
• پر سر و صدا بودن
• حرف زدن زیاد
• ناتوانی در صبر کردن

درمان بیش فعالی کودکان در طب سنتی با داروهای گیاهی

شواهد خاصی تاثیر رژیم های غذایی را بر بهبود روند درمانی کودک اوتیسمی تایید نکرده است. این اختلال در گروه بیماری های پیچیده ای مغزی به شمار رفته و چنان چه بدون مشورت با پزشک متخصص، والدین غذاهای خاصی را از رژیم غذایی کودک  اوتیسمی حذف کنند، ممکن است آسیب های جبران ناپذیری را برای او ایجاد کنند.

معمولا کودکان دارای این اختلال، استخوان های نازکتری نسبت به سایر همسن و سالان دارند و مصرف لبنیات جهت استحکام بیشتر استخوان های آن ها ضروری است.

رژیم غذایی مناسب باید علاوه بر رفع نیازهای تغذیه کودک، باعث گردد علائم بیماری در او کاهش یابد. پزشک و متخصص تغذیه بهترین رژیم غذایی را برای کودک تجویز کرده و باعث بهبود روند درمانی می شوند.

مشکلات گوارشی مانند یبوست، درد شکم، حالت تهوع و استفراغ در گروهی از کودکان اوتیسمی نسبتاً شایع بوده که رژیم غذایی مناسب می تواند باعث رفع این علائم  شود.

با رشد کودک نیازهای تغذیه او نیز تغییر کرده و باید نسبت به این نیازها، متخصص تغذیه رژیم غذایی جدیدی طراحی نماید.

در تحقیقات بسیاری گزارش شده است که مصرف مکمل ها سبب بهبود تغذیه و کاهش علائم اوتیسم می شوند مانند:

تقویت مغز و سیستم ایمنی بدن از جمله تاثیرات مثبت مصرف اسیدهای چرب به شمار می روند. از این اسیدهای چرب به امگا 3 و امگا 6 می توان اشاره کرد که در بدن ساخته نشده و برای تامین آنها باید از غذای مناسب و یا مکمل ها استفاده کرد.

 غذاهای دریایی از منابع امگا 3 محسوب شده و با مصرف گوشت، تخم مرغ، لبنیات و روغن های گیاهی می توان امگا 6 مورد نیاز بدن را جذب کرد.

باکتری های مفید به بدن برای انجام عمل هضم کمک می کنند. این باکتری ها معمولاً در دستگاه گوارش شخص وجود دارند و هم‌چنین می توان با مصرف مکمل های پروبیوتیکی نیاز به این باکتری ها را تامین کرد.

این باکتری ها سبب کنترل تورم و التهاب نیز می شوند که هر دو اینها از علائم اختلال اوتیسم به شمار می روند.

در بین کودکان اوتیسمی کمبود ویتامین ها و مواد معدنی معمولاً شیوع زیادی دارد که به علت عادات غذایی نامناسبی است که در آنها وجود دارد.

برای تامین نیاز کودک به این مواد مغذی و برقراری تعادل در سیستم بدن او، می توان مکمل های حاوی این ویتامین ها و مواد معدنی را به او داد.

 اکنون اهمیت رژیم غذایی سالم و درست بر کسی پوشیده نیست و پزشک متخصص می تواند باعث برقراری تعادل بین روش های درمانی روان شناختی و رژیم غذایی کودک شود. یک تغذیه مناسب سبب می شود که علائم اوتیسم در کودک کم شده و دیگر درمان ها بهتر اثر نمایند.

محققان تاکنون علت دقیق بیماری اوتیسم را پیدا نکرده اند ولی به تاثیر زیاد ژن های شخص در ابتلا به این اختلال اتفاق نظر دارند. اگر چه گروهی از پزشکان معتقدند چنان چه مادر بارداری در تماس با مواد شیمیایی خاصی قرار گیرد، نوزاد با اختلالاتی متولد می شود ولی تاکنون راهی برای تشخیص اوتیسم در نوزاد متولد شده اعلام نشده است.

برای کاهش خطر ابتلا نوزاد به اختلال اوتیسم روش های زیر توصیه می شود:

زندگی سالم

مادر باردار حتما باید چکاب های ماهانه را جدی گرفته و از رژیم غذایی مناسب همراه با ویتامین های مختلف استفاده نماید. همچنین توصیه می گردد که مادر باردار نسبت به ورزش و مراقبت های قبل از زایمان بی اهمیت نباشد.

عدم استفاده از دارو در زمان بارداری

جهت استفاده از هرگونه دارو حتما باید با پزشک صحبت کرد. از مصرف هرگونه داروی ضد تشنج بدون مشورت با پزشک جداً باید خودداری شود.

عدم استفاده از مشروبات الکلی

در دوران بارداری، مادر نباید هیچ زمانی از مشروبات الکلی  مصرف کند.

درمان مشکلات سلامتی موجود

چنان چه شخصی به بیماری سلیاک یا بیماری فنیل کتونوری ابتلا است، جهت کنترل این اختلالات حتما باید به توصیه پزشک متخصص اهمیت دهد.

انجام واکسیناسیون

دریافت واکسن سرخچه ( سرخک آلمانی ) قبل بارداری ضروری است. انجام این عمل سبب می شود که فرد به اوتیسم مرتبط با سرخچه مبتلا نگردد.

تشخیص اختلال اوتیسم، معمولاً در سنین پایین اتفاق می افتد. والدین باید به علائمی مانند نداشتن تماس چشمی، حرکات تکراری و اختلالات حسی کودک توجه نمایند. همچنین متخصص اطفال تمام کودکان را از نظر علائم مربوط به این اختلال ارزیابی می کنند‌.

 در موارد بسیاری، تشخیص ابتلا به طیف بیماری اوتیسم قبل از سن دو سالگی رخ می دهد. گاهی دیده شده که برای تعدادی از کوکان تشخیص درست رخ نداده و آنها برچسب ناتوانی ذهنی دریافت کردند. در اکثر مواقع تشخیص اختلال اوتیسم از بیماری هایی مانند کمبود توجه، وسواس و یا اختلالات روانی که درمان آن ها نیز به سختی صورت می گیرد، جلوگیری می کند.

زمانی که برای یک کودک در خانواده اختلال اوتیسم تشخیص قطعی داده شد، والدین و سایر اعضا به دنبال نشانه هایی از ابتلا به این بیماری در خود هستند. عده ای نیز زمانی متوجه ابتلا خود می شوند که برای بیماری دیگری تحت مراقبت پزشکی قرار می گیرند.

 گاهی بعضی از افراد به علائم و نشانه های خود دقت می کنند تا متوجه شوند به این اختلال دچار شده اند یا خیر. توجه به این نکته ضروری است که جهت تشخیص اوتیسم در افراد بالغ روش مشخصی کشف نشده است و پیداکردن متخصص اوتیسم بزرگسالان به سختی انجام می گیرد.

جهت تشخیص اوتیسم بزرگسالان آزمون های خود ارزیابی طراحی شده است که به تایید بسیاری از کارشناسان نرسیده اند. اگرچه این روش ها به تشخیص دقیق، کمک چندانی نمی کنند ولی برای صحبت و مشورت با پزشک، کمک کننده هستند.

از جمله دلایلی که باعث می شود، تشخیص اوتیسم بزرگسالان به سختی صورت گیرد، می توان به توانایی مدیریت و پنهان کردن علائم توسط فرد بزرگسال و هم چنین سخت پیدا کردن اطلاعات راجع به کودکی شخص و میزان توسعه او اشاره کرد.

در زمان تشخیص اوتیسم کودکان، جهت ارزیابی درست، والدین اطلاعات خوبی را در اختیار پزشک قرار می دهند ولی برای فرد بزرگسال چنین وضعیتی امکان پذیر نیست. تشخیص اوتیسم در افراد بالغ به سختی صورت می گیرد و مهمترین مسئله این است که شخص با توجه به این  علائم، مهارت هایی جهت کنترل ضعف های خود کسب کند.

در سال 2018، مرکز کنترل و پیش گیری آمریکا گزارشی از میزان شیوع اوتیسم در میان کودکان آمریکا منتشر کرد. طبق این گزارش مشاهده شد که از 59 تولد، یک نفر به این اختلال مبتلا است و روز به روز این آمار افزایش می یابد.

 فراوانی این اختلال در کل دنیا را سازمان جهانی بهداشت از هر 160 تولد، یک نفر اعلام کرد. طبق آمار منتشر شده، میزان مبتلایان به اوتیسم در ایران از هر 150 نوزاد متولد شده، یک نفر است.

رشد اجتماعی

وجه تمایز اوتیسم و اختلالات طیف در خودماندگی با سایر اختلالات رشدی، مشکل در رشد اجتماعی است. افراد مبتلا به اوتیسم دارای مشکلات اجتماعی هستند و قادر به درک احساسات دیگران نیستند. در سن پایین اختلال در رشد اجتماعی به خوبی قابل تشخیص بوده و این نوزادان به محرکات توجه چندانی ندارند و نسبت به سایر همسن و سالان کمتر لبخند زده  و حتی نسبت به اسم خود واکنش نشان نمی دهند.

نوزاد نوپا مبتلا به اوتیسم از نظر اجتماعی با سایرین تفاوت زیادی دارد، به طور مثال تمایل چندانی به تماس چشمی نشان نمی دهد و جهت برقراری ارتباط با سایرین، سعی می کند که دست بدهد.

 در سنین 3 تا  5، کودک مبتلا به اوتیسم درک اجتماعی کمی داشته و تمایلی به ارتباط با دیگران نشان نمی دهد حتی نسبت به احساسات دیگران قادر به بروز عکس العمل نیست.

 از دیگر مشخصه آنها می توان به عدم برقراری ارتباط کلامی و نوبت گیری اشاره کرد اما دلبستگی خاصی نسبت به مراقبان اولیه بروز می دهند.

وابستگی امنیتی کمی در رفتار این کودکان دیده شده که بسته به میزان رشد ذهنی کودک سطح آن کم یا افزایش می یابد.

زمانی که از کودک و فرد بالغ مبتلا به اوتیسم آزمون های بازشناسی چهره و احساسات گرفته شود، مشاهده می شود امتیاز بالایی کسب نمی کنند.

بسیاری از مردم فکر می کنند، فرد اوتیسمی تنهایی را انتخاب می کند در حالیکه شخص در برقراری و حفظ ارتباط با دیگران دچار مشکل است. برای تعیین میزان تنهایی این اشخاص ملاک تعداد دوست نبوده، بلکه کیفیت دوستی اهمیت دارد.

کیفیت زندگی افراد اوتیسمی در دوستی های اجباری بیشتر تغییر کرده و در موارد بسیاری رفتار خشونت آمیز، خشم و پرخاش در رفتار افراد مبتلا به این اختلال مشاهده شده است. طبق تحقیقات صورت گرفته در کودکان اوتیسمی، ارتباطی بین عقب افتادگی و رفتار خشونت آمیز و از بین بردن وسایل وجود دارد. در سال 2007 گزارشی از یک مطالعه منتشر شد که در آن 60 درصد والدین کودکان اوتیسمی اعلام کردند، کودکان آنها رفتار خشونت آمیز شدید‌، در یک بازه زمانی داشته اند. همچنین مشخص شده که در کودکانی که دارای آسیب زبانی شایع اند، معمولاً رفتار خشن همراه با کج خلقی دیده می شود.

در مطالعه ای که در سال 2008 در سوئد بر روی بیماران با سن 15 سال یا بیشتر که اختلال اوتیسم همراه با رفتار خشن داشتند انجام گرفت، مشاهده شد که دارای اختلالات روان شناختی همچون سایکوز هستند.

مهارت های اجتماعی

کودک درگیر با اختلال اوتیسم نمی تواند به خوبی با دیگران ارتباط بگیرد. از بارزترین علائم این اختلال، مشکلات مربوط به مهارت های اجتماعی است حتی اگر شخص مبتلا، علاقه به برقراری ارتباط نزدیک با دیگران داشته باشد ولی به علت اینکه نمی داند به چه نحوی آن را انجام دهد، تنها می ماند.

چنانچه یک کودک درگیر این مشکل شود، علائم اجتماعی را نشان می دهد که یک نوزاد 10-8 ماهه دارد. این علائم شامل:

• کودک در یک سالگی نمی تواند در برابر شنیدن نام خود، عکس العملی نشان دهد.
• تمایلی به بازی، اشتراک و یا حرف زدن با دیگران در این فرد مشاهده نمی شود.
• تنهایی را بر حضور در جمع ترجیح می دهد.
• تماس جسمی را دوست ندارد.
• تمایلی به تماس چشمی نشان نمی دهد.
• در هنگام ناراحتی، به دلداری دیگران علاقه ای ندارد.
• درک احساسات دیگران برای او سخت است.
• زمانی که دیگران سعی می کنند تا او را بلند کرده یا به آموزش راه رفتن بپردازند، مقاومت می کند.

ارتباطات کلامی

حدوداً 40 درصد از کودکان درگیر با اوتیسم هیچ حرفی نمی زنند و بین 30-25 درصد فقط می توانند بعضی از مهارت های کلامی را در دوران کودکی یاد بگیرند اما با افزایش سن این توانایی را از دست می دهند. عده ای دیگر از کودکان اوتیسمتیک، شروع حرف زدن آنها دیرتر رخ می دهد. اکثر افراد مبتلا به این اختلال در زمینه گفتار با مشکلاتی مواجه هستند مانند:

• در حرف زدن و به دست آوردن مهارت های گفتاری با تاخیر مواجه هستند.
• صدای یکنواخت و رباتیک دارند.
• مشکل پژواک جویی (تکرار کلمات) در گفتار آن مشاهده می گردد.
• این اشخاص در زمینه کاربرد ضمایر با مشکل مواجه هستند (مثلا به جای تو، از ضمیر من استفاده می کند).
• زبان اشاره را به ندرت به کار می برند و یا اصلاً تمایلی به استفاده از آن نشان نمی دهند و نسبت به اشاره دیگران هیچ واکنشی نشان نمی دهند.
• در تشخیص کنایه و شوخی دیگران، توانایی لازم را ندارند.

الگوهای رفتاری

در کودکان مبتلا به اوتیسم رفتارهای غیر طبیعی دیده می شود. مثال هایی از این مورد شامل:

• رفتارهایی که تکراری هستند همچون تکان دادن مداوم دست و بدن، پریدن یا چرخ خوردن
• قدم زدن مداوم و رفتارهایی به شکل غیرطبیعی و بیش از حد
• علاقه زیاد به برخی از فعالیت ها و اشیا خاص
• چسبیدن به روال های خاص و ابراز ناراحتی زمانی که تغییر در این روال دیده شود
• نسبت به لمس، نور و صدا حساسیت زیاد دیده می شود.
• شرکت نکردن در بازی های وانمودی یا تقلید رفتار سایرین
• بهونه گرفتن از همه چیز
• بی نظمی و شلختگی
• فعالیت های تکانشی و بدون فکر
• بروز رفتارهای هجومی با خود شخص و دیگران
• توجه کوتاه مدت به امور

ارتباط با محیط بیرون

مهارت های گفتاری طبیعی جهت برقراری ارتباط در بین 30 تا 50 درصد افراد مبتلا به اوتیسم دیده نمی شود. مشکلات در برقراری و ایجاد ارتباط از سنین پایین زندگی کودک قابل تشخیص هستند و ممکن است شامل دیر شدن در شروع babbling، اشارات و حالات غیر طبیعی، کم شدن میزان حساسیت و عکس العمل مناسب باشند‌.

 در سن 2 و 3 سالگی توانایی صدا سازی تکی و تکراری، ساخت کلمه و جمله در کودک اوتیسمی نسبت به سایر همسن و سالان دیده می شود. این کودک قادر نیست حالت های بدنی را با جملات درست هماهنگ نماید. طرح درخواست و اشتراک تجربه با سایرین کمتر صورت می گیرد و آنها به تکرار کلمات بقیه می پردازند و توان استفاده درست از ضمایر را در جملات ندارند.

از دیگر مشخصه کودک اوتیسمی، نقض توجه می توان نام برد. به طور مثال زمانی که یک شخص در حال نقاشی است، کودک به دست توجه بیشتری نشان می دهد تا نقاشی که در حال کشیدن است.

 مشکل در تمرکز به یک وسیله و استفاده از آن یا حتی حرف زدن راجع به آن در کودکان اوتیسمی شیوع زیادی دارد. رفتار والدین نخستین الگو برای کودک است و جهت تربیت درست، خانواده ها باید به این نقش اهمیت دهند. فراهم کردن محیط مناسب همراه با آرامش و افزایش آگاهی والدین برای تربیت فرزندان ضرورت بسیاری دارد.

در دو تحقیقی که بر روی کودکان مبتلا به اوتیسم و دارای عملکرد بالا در سنین 8 تا 15 و افراد بالغ صورت گرفت، در مهارت های پایه ای زبان که شامل لغت و هجی کردن بود، در کودکان نتایج مشابه و افراد بالغ نسبت به گروه کنترل نتایج بهتری مشاهده شد. اما در تمارینی که شامل زبان کنایه ای، درکی و استنتاجی بود، گروه کنترل نتیجه بهتری به دست آوردند. از این تحقیق و نتایج آن مشخص شد افرادی که در تماس و برقراری ارتباط با کودکان اوتیسمی هستند، فکر می کنند که این کودکان درک بالاتری دارند.

طبق پژوهش ها دلیلی برای اثبات اینکه واکسن ها باعث اوتیسم می شوند مشاهده نگردیده است. برای ارتباط بین ابتلا به اوتیسم و واکسن ها مطالعات بسیاری انجام شده است که وجود چنین ارتباطی تایید نشد.

در ارتباط واکسن سرخرگ-اوریون، سرخچه (MMR) با بروز اوتیسم در سال 1998 در انگلیس مقاله ای منتشر شد که طبق نتایج آن بیان شد واکسن سه گانه سرخرگ-اوریون، سرخچه (MMR)، عامل اوتیسم است. اگر چه در این پژوهش بررسی فقط بر روی 12کودک، صورت گرفت ولی نتایج آن جنجال بزرگی  در بین مردم و جامعه پزشکی ایجاد کرد.

نتایج این مطالعه سبب شد که برای اثبات این ارتباط، پزشکان دیگری نیز مطالعاتی را انجام دهند. در حدود 12 مطالعه که پس از آن صورت گرفت هیچ ارتباطی بین واکسن سه گانه و بروز اوتیسم را تایید نکردند.

در پژوهشی که بعداً انجام گرفت مشکلاتی که در اجرای مطالعه سال1998 وجود داشت را بیان نمودند که موجب رد نتایج این مقاله شد تا این مقاله باعث سردرگمی دیگر پژوهش ها نشود. همچنین مشخص شد که نیم میلیون دلار به پژوهشگر ارشد پژوهش که به دنبال اثبات ارتباط بین واکسن ها و ابتلا به اوتیسم بود پرداخت شده است که از دلایل دیگر ناکارآمدی مطالعه صورت گرفته به شمار می رود.

بعد از گذشت یک سال از مقاله جنجال برانگیز انگلیسی، نسبت به ماده ای که در واکسن کودکان مصرف می شد نیز نگرانی هایی در بین عموم مردم و پژوهشگران به وجود آمد.

تیمروزال نام ماده ای است که در واکسن کودک استفاده شده که در آن جیوه وجود دارد. فلز جیوه در سطح بالا به مغز و کلیه ها آسیب می رساند. برای جلوگیری از رشد باکتری ها و قارچ ها، پزشکان در واکسن ها از تیمروزال استفاده می کردند. اگر چه شواهدی دال بر اینکه مقادیر کم آن نیز باعث آسیب می شود مشاهده نگردید ولی تا سال 2001 دیگر در بیشتر واکسن های کودکان از این ماده استفاده نشد.

جهت اثبات ارتباط اوتیسم با تیمروزال محققان دو گروه از کودکان را با یکدیگر مقایسه کردند. گروه اول کودکانی بودند که واکسن های حاوی این ماده را دریافت کردند، گروه دوم یا کنترل، کودکانی بودند که این واکسن ها را دریافت نکردند، که نتایج آن نگرانی های به وجود آمده را تایید نکرد.

 در آمریکا مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، جهت بررسی ارتباط بین تیمروزال و ابتلا به اوتیسم، 9مطالعه مختلف انجام داد. هیچکدام از این تحقیقات این ارتباط را اثبات نکردند. همچنین مشاهده شد که با وجود حذف ماده تیمروزال از واکسن کودکان، همچنان میزان ابتلا کودکان به اوتیسم در حال افزایش است.  امروزه در واکسن هایی که برای بیماری های دیفتری، کزاز و سیاه سرفه تجویز می شود مقادیر بسیار کمی از این ماده به کار می رود.

محققان بررسی کردند که آیا همه واکسن هایی که برای کودک کمتر از دو سال تجویز می شود، تاثیری بر بروز اوتیسم دارد یا خیر. برای کودک در15ماه اول زندگی، 25 نوبت واکسن تجویز می شود. نگرانی عده ای از این بابت بود که ممکن است وقتی کودک همه این واکسن ها را دریافت کند، ابتلا به اوتیسم در او توسعه یابد.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها برای مقایسه شیوع ابتلا به اوتیسم به مقایسه دو گروه پرداخت. گروه اول که تمام واکسن ها را طبق برنامه تجویزی دریافت کردند. گروه دوم یا کنترل، کودکانی بودند که واکسن دریافت نکرده و یا با تاخیر دریافت کردند. پژوهشگران هیچ گونه تفاوتی در شیوع این دو گروه گزارش نکردند.

 سرانجام در سال 2004 گزارشی در ارتباط با این موضوع توسط کمیته بازرسی سلامت و ایمن سازی انتشار یافت. محققین به بررسی تمام پژوهش هایی که درباره ارتباط بین ابتلا به اوتیسم و واکسن ها صورت گرفته، پرداختند. آنها در گزارشی 200 صفحه ای اعلام کردند هیچ گونه شواهدی دال بر ارتباط بین واکسن ها و اوتیسم وجود ندارد.

بیماری اوتیسم چیست + علت، علائم و درمان اوتیسم

اگر تا بدینجا با سایت موسسه فرزندان برتر آشنا باشید، این موسسه در زمینه درمان کودکان اوتیسم و بیش فعال بدون دارو فعالیت های گسترده ای انجام می دهد، به همین دلیل برای ارتباط بهتر با خانواده های عزیز اقدام به تولید محتوای مناسب در حوزه های بیش فعالی و اوتیسم کرده است که امیدواریم با بازخوردهای شما عزیزان هر روز بهتر از روز قبل باشد.

از اصطلاح اوتیسم برای نخستین بار، در اوایل دهه 1900 برای معرفی طیف وسیعی از مشکلات عصبی-روان شناختی استفاده گردید. از جمله سوالاتی که در این مورد وجود دارد این است که:

 این اصطلاح از کجا به وجود آمد؟ چگونه علم و آگاهی مردم راجع به اختلال اوتیسم، افزایش یافت؟

اصطلاح اوتیسم از کلمه یونانی اوتوس (autos) که به معنای خویش است گرفته شده و به وضعیتی اشاره دارد که شخص از ارتباط های اجتماعی کنار گذاشته شده است.

اولین شخصی که از این اصطلاح استفاده کرد، یک روان پزشک اهل سوئیس به نام یوجین بلولر بود. نخستین بار ایشان در سال 1911 برای اشاره به برخی علائم و نشانه هایی که به اسیکزوفرنی مرتبط بود، از این واژه استفاده کرد.

 محققان آمریکایی نیز در دهه 1940 برای اشاره به کودکان دارای مشکلات و اختلالات عاطفی و یا اجتماعی اصطلاح اوتیسم را به کار بردند. همچنین لئو کانر پزشکی از دانشگاه جان هاپکینز، این واژه را برای تشریح رفتار کودکان انزوا طلب استفاده نمود. دانشمندی اهل آلمان بنام هانس آسپرگر در این زمان اختلال مشابهی بنام سندرم آسپرگر را شناسایی و نام گذاری کرد.

تا دهه 1960 بسیاری از پزشکان اوتیسم و اسکیزوفرنی را وضعیت مشابهی تلقی می کردند ولی با گذشت زمان اطلاعات پزشکان راجع به اوتیسم کودکان افزایش یافت.

در زمان 1960 تا 1970 تمرکز پژوهش های درمانی اوتیسم بر روی داروهایی مانند LSD ، شوک الکتریکی و روش های تغییر رفتاری بود. منظور از روش های تغییر رفتاری استفاده از تکنیک درد و تنبیه است. روش های درمان رفتاری و استفاده از محیط های یادگیری کنترل شده در دهه 1980 تا دهه 1990 به عنوان روش اصلی برای بهبود اوتیسم و علائم آن استفاده می شد.

اوتیسم یک نوع اختلال رشدی- مغزی محسوب شده که توسط اختلالات مهارت های اجتماعی، ارتباطات و همچنین رفتارهای تکراری و ویژه تقسیم می گردد. بروز علائم اختلال اوتیسم قبل از سن سه سالگی کودک رخ داده و  بیشتر قسمت های مغزی تحت تاثیر اوتیسم  دچار آسیب می شوند ولی نحوه رخ دادن آن تاکنون مشخص نشده است.

سندرم آسپرگر و (PDD-NOS) جز اختلالات طیف اوتیسم بوده که با علائم و نشانه های کمتری همراه هستند.

عوامل ژنتیکی بر بروز این اختلال تاثیر داشته و تقابل بین ژنی ( گروهی از ژن ها ) و جهش های ژنی از جمله این عوامل محسوب می شوند همچنین در موارد نادری نیز این اختلال در اثر آسیب هایی که در دوره رشد رخ می دهد، ایجاد می گردد.

 از این عوامل به فلزات سنگین موجود در جو، آلودگی های محیطی و استفاده از حشره کش ها می توان اشاره کرد. در گذشته فرضیه ای مطرح شد که واکسن های دوران کودکی نیز در ابتلا به این اختلال تاثیر دارد که اکنون به دلیل نبود شواهد کافی رد شده است.

طبق آمارها میزان ابتلا به اوتیسم، شش در هزار اعلام شده است و در مردان شیوع بیشتری دارد و مشاهده شده که از سال 1980 میلادی تا به امروز، افراد بیشتری مبتلا شده اند. شاید یکی از دلایل آن بهتر شدن تشخیص آیتم های بالینی باشد ولی در اینکه آیا شیوع آن نیز تغییری ایجاد شده است یا خیر تردید وجود دارد.

والدین حتما باید در دو سال ابتدایی زندگی کودک به علائم و شواهد رفتاری او دقت کنند. در صورت تشحیص به موقع با استفاده از روش های مداخلات رفتاری-شناختی می توان به کودک در کسب مهارت های ارتباطی، اجتماعی و حمایت های فردی کمک کرد.

 خوشبختانه فرهنگ برخورد با اختلال اوتیسم بهبود یافته است. به نحوی که بسیاری به دنبال درمان درست و ویژه هستند و عده ای دیگر معتقدند که اوتیسم یک تفاوت رفتاری محسوب می شود و نه یک اختلال ویرانگر.

در برخی افراد مبتلا به اوتیسم مهارت هایی مانند طراحی، نواختن موسیقی، یاد گرفتن مسائل سخت و هوش متوسط رو به بالا نیز دیده می شود.

به نوعی از اختلال رشدی ( از نوع تعاملات اجتماعی ) اوتیسم یا درخود ماندگی می گویند. مشخصه اوتیسم، رفتارهای ارتباطی و کلامی غیر طبیعی بوده که دلیل بروز این اختلال تاکنون به درستی شناخته نشده است و تا قبل از سه سالگی علائم ابتلا به این اختلال در کودک قابل مشاهده خواهد بود.

 اوتیسیک یا درخود مانده اصطلاحی است که برای مبتلایان به این اختلال به کار می رود. طبق آمارها در بین پسران این اختلال شیوع بیشتری نسبت به دختران دارد.

وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و میزان تحصیلات پدر و مادر تاثیری بر ابتلا کودک به اوتیسم ندارند. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در قسمت تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی شخص اثر داشته و از مشکلات اصلی افراد مبتلا به اوتیسم، ناتوانی در برقراری ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت های مرتبط با بازی می توان اشاره کرد.

 شخص درگیر این اختلال به سختی می تواند با دیگران و دنیای بیرون ارتباط برقرار نماید حتی در برخی از موارد، شخص رفتار آزار دهنده و پرخاشگرانه از خود نشان می دهد. حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) و پاسخ های غیرطبیعی به دیگران، وابستگی به اشیا و مقاومت در برابر تغییرات ناگهانی از دیگر علائم  قابل مشاهده در افراد مبتلا به اوتیسم است.

همچنین ممکن است که فرد اوتیسیک، در حواس پنج گانه ( بینایی، شنوایی، زبانی، بویایی و چشایی ) حساسیت های غیرطبیعی داشته باشد.

گفته شده میزان شیوع ابتلا به اوتیسم از هر 60 تا 70 تولد زنده یک نفر است. طبق نظر کارشناسان زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن همچون استرس و اضطراب باعث مسیر صعودی شیوع بین مردم خواهد شد. طبق یک پژوهشی که صورت گرفت، مشاهده گردید در بین مادران باردار که دارای اضافه وزن و مبتلا به دیابت بودند، میزان ابتلا کودک به اختلال اوتیسیم بیشتر است.

عامل ایجاد اختلال اوتیسم تاکنون شناخته نشده است و برای ایجاد آن نمی توان دلیل خاصی تعیین کرد. این اختلال پیچیدگی خاصی داشته و در علائم و شدت آن تنوع بالایی دیده می شود. طبق نظر کارشناسان، ژنتیک و عوامل محیطی می توانند به تنهایی سبب ایجاد اختلال اوتیسم شوند و گاه ترکیب هر دو اینها سبب بروز اوتیسم می گردد.

برای ایجاد اوتیسم در فرد، چندین ژن متفاوت تاثیر دارند. معمولاً این اختلال در کودکان با یک اختلال ژنتیکی مانند سندرم رت یا سندرم ایکس شکننده مرتبط است.

 گاهی آسیب های ژنتیکی موجب فراهم کردن ابتلا به این اختلال شده و یا باعث بروز عوامل خطر آفرین محیطی می شوند. گروهی از آنها باعث تاثیر بر تحول مغز شده و یا بر سلول های مغزی اثر می گذارند و موجب تغییر شدت علائم این اختلال می شوند. بعضی از مشکلات، ژنی و وراثتی هستند و بعضی در اثر عوامل طبیعی ایجاد می شوند.

محققان نسبت به تاثیر گذاری عواملی مانند عفونت های ناشی از ویروس ها، مشکلات دوران بارداری و یا آلودگی های محیطی بر ابتلا به اوتیسم شک و تردید دارند.

زمانی که یک مادر باردار داروهایی مانند والپروئیک اسید و تالیدومید را مصرف کند، نوزاد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اوتیسم خواهد شد.

طبق مطالعات صورت گرفته در امریکا، زمانی  که مادر با فقر آهن مواجه است، احتمال مبتلا شدن کودک به اوتیسم، پنج برابر افزایش می یابد. این اختلال نیز در فرزندان مادران دیابتی شیوع بیشتری دارد. بر طبق پژوهش های صورت گرفته، نوزاد مادرانی که از هفته 26 بارداری به بعد دیابت می گیرند نسبت به سایرین 63 درصد بیشتر ممکن است دچار اوتیسم گردند.

نسبت به میزان تاثیر گزاری سن پدر و مادر در ابتلا کودک به اوتیسم، شک و تردید وجود دارد. ولی محققان با توجه به اینکه با افزایش سن والدین احتمال جهش ژنی در تخمک و اسپرم آنها افزایش می یابد، تخمین می زنند که بین سن والدین و ابتلا به اوتیسم رابطه ای وجود دارد.

 زمانی که سن مادر از 40 سال عبور کند، 15 درصد میزان ابتلا نوزاد به این اختلال نیز بیشتر می شود. سن پایین مادر برای بارداری نیز تاثیر منفی بر سلامت کودک دارد. اگرچه سن بالای پدر تاثیر مشابه سن مادر را ندارد ولی پزشکان بیان کرده اند که  افزایش سن اسپرم ها می تواند احتمال مبتلا شدن به این اختلال را زیاد نماید. تفاوت سنی پدر و مادر نیز بر ابتلا کودک به این اختلال موثر است. طبق مطالعات صورت گرفته والدین با اختلاف سنی کم، فرزند سالم تری به دنیا می آورند.

اوتیسم دارای انواع مختلفی در کودکان است که در این قسمت به بررسی چند نمونه از آن ها می پردازیم:

سندرم آسپرگر در حقیقت طیف ضعیفی از اختلال اوتیسم محسوب می شود. میزان هوش کودک مبتلا به سندرم آسپرگر نسبتا بالا بوده و حتی توانایی اداره امور زندگی خود را نیز دارد. این کودک قادر به تمرکز بر روی موضاعات مورد علاقه خود بوده ولی در زمینه ارتباطات اجتماعی با مشکلاتی مواجه است.

در کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر، مشکلات گفتاری دیده نشده و این افراد در آزمون ها هوش، نمره نسبتاً خوبی کسب می کنند اما مانند کودک درگیر اوتیسم دارای مشکلات اجتماعی هستند.

بیماری اختلال فراگیر رشد در حقیقت همان اوتیسم غیر معمول است. در کودک دارای این نوع اختلال برخی از رفتارهای اوتیسمی دیده می شود ولی نمی توان آنها را در سایر گروه ها طبقه بندی کرد.

در کودک مبتلا به این اختلال در سنین قبل ار دو سالگی، توسعه طبیعی دیده می شود اما با رشد و افزایش سن بعضی از مهارت های ارتباطی و تعاملات اجتماعی او کاهش می یابد. بروز این اختلال بسیار کم و نادر است و بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت روان برای طبقه بندی آن به عنوان یک اختلال جداگانه دچار شک و تردید هستند.

سندرم رت در گذشته جز گروه اختلال طیف اوتیسم قرار می گرفت اما اکنون مشخص شده است که دلیل بروز آن عوامل ژنتیکی است. این اختلال در بین دختران شیوع بیشتری نسبت به پسران دارد. کودک درگیر این اختلال در آغاز توسعه طبیعی را طی می کند اما با گذشت زمان در مهارت های اجتماعی و ارتباطی با مشکل مواجه می گردد. حرکات تکراری دست در فاصله سنی 1 تا 4 سالگی و مشکلات شناختی جدی، از دیگر علائم  فرد درگیر اختلال سندرم رت است.

اوتیسم نوعی اختلال بوده که تنوع بسیار بالایی دارد. این بیماری به علت اختلال در رشد مغزی به وجود آمده و در دوران نوزادی نیز قابل مشاهده است. در حالت کلی اختلال اوتیسم دارای یک دوره ثابت بدون بهبودی بوده ولی علائم آن تا دوران بزرگسالی ادامه می یابد‌.

ویژگی های عمومی اوتیسم به طور کلی به این شکل هست:

1. نقص در تعاملات اجتماعی
2. آسیب در ارتباط
3. داشتن علائق محدود و بروز رفتارهای تکراری

این سه گروه از ویژگی ها برای تشخیص اختلال اوتیسم، کمک کننده هستند در بسیاری از موارد تغذیه غیر طبیعی در افراد مبتلا به این اختلال دیده می شود ولی جهت تشخیص ضرورت ندارد.

با توجه به شیوع اوتیسم در برخی از خانواده ها، پژوهشگران احتمال می دهند که ترکیبات خاصی از ژن ها سبب افزایش استعداد کودک برای ابتلا به اوتیسم می شود. سن بالای پدر و مادر برای بچه دار شدن باعث افزایش احتمال ابتلا نوزاد به این اختلال می گردد. عوامل خطر سازی مانند مصرف الکل، دیابت و چاقی مادر باردار، استفاده از داروهای ضد تشنج توسط مادر سبب می شود که نوزاد به اوتیسم مبتلا شود.

 در مواردی نیز گفته شده که این اختلال با سرخچه و فنیل کتونوری درمان نشده ارتباط دارد. پژوهشگران تاکنون دلیلی برای اثبات اینکه محیط روان شناختی یک کودک و نحوه مراقبت از او موجب اختلال اوتیسم می شود پیدا نکرده اند.

طبق تحقیقاتی که صورت گرفته مشخص شده این اختلال به دلیل ناهنجاری هایی در مناطقی از مغز رخ می دهد که در آن ورودی های حسی پردازش شده و همچنین در این قسمت ها پردازش زبان نیز رخ می دهد.

از آنجایی که محتویات سایت براساس اهمیت نوشته شده اند برخی از محتویات مرتبط با علت اختلال اوتیسم که اهمیت لازم را نداشته اند، در انتهای مطلب آورده شده اند.

چنانچه ابتلا به اوتیسم در زمان مناسب تشخیص داده شود، بهبودی علائم این بیماری سریع تر اتفاق خواهد افتاد. تشخیص اختلال اوتیسم به سادگی اتفاق نمی افتد و تست آزمایشگاهی خاصی برای آن وجود نداشته و باید پزشک برای تشخیص به رفتار کودک و صحبت والدین درباره فعالیت های او اعتنا می کند.

علائم اوتیسم به شدت متنوع و وسیع هستند. در برخی افراد درگیر این اختلال مشکلات شدید روحی و روانی دیده می شود و در مقابل عده ای هوش بسیاری دارند و می توانند حتی به شکل مستقل زندگی کنند. پزشک متخصص اطفال طی دو مرحله نسبت به ابتلا کودک به اوتیسم نظر می دهد.

چنانچه ابتلا به اوتیسم در زمان مناسب تشخیص داده شود، بهبودی علائم این بیماری سریع تر اتفاق خواهد افتاد. تشخیص اختلال اوتیسم به سادگی اتفاق نمی افتد و تست آزمایشگاهی خاصی برای آن وجود نداشته و باید پزشک برای تشخیص به رفتار کودک و صحبت والدین درباره فعالیت های او اعتنا می کند.

 علائم اوتیسم به شدت متنوع و وسیع هستند. در برخی افراد درگیر این اختلال مشکلات شدید روحی و روانی دیده می شود و در مقابل عده ای هوش بسیاری دارند و می توانند حتی به شکل مستقل زندگی کنند. پزشک متخصص اطفال طی دو مرحله نسبت به ابتلا کودک به اوتیسم نظر می دهد.

حداقل وجود شش علامت از مواردی که در قسمت های اول و دوم و سوم بیان شده اند برای تشخیص اوتیسم الزامی است. از این شش مورد، باید حداقل دو مورد از قسمت اول و یک مورد از هر کدام از قسمت های دوم و سوم باشد.

اختلال کیفی در ارتباط های اجتماعی که حداقل با دو مورد از موارد زیر همراه است:

• ناتوانی مشخص در به کارگیری رفتارهای غیر کلامی همچون تماس چشمی، حالت چهره و وضعیت بدنی و حرکات برای برقراری تعاملات اجتماعی.
• قادر نبودن در برقراری روابط با سایر همسن و سالان بسته به سطح اختلال.
• عدم تمایل به تقسیم شادی، رغبت و یا موفقیت های خود با سایرین ( به طور مثال نشان ندادن و یا اشاره نکردن به شی مورد علاقه خود در جمع ).
• عدم تقابل هیجانی یا اجتماعی

اختلال ارتباطی که بر حسب وجود حداقل یکی از موارد زیر مشخص است:

• تاخیر یا عدم تکامل تحول زبان گفتاری ( شخص برای جبران آن حتی از روش های دیگر همچون حرکت یا حالت های چهره استفاده نمی کند).
• چنانچه شخص دارای گفتار مناسبی است، در شروع یا حفظ ارتباط کلامی با اختلال مواجه است.
• بهره بردن از زبان به شکل تکراری و یا استفاده از زبان غیر معمول
• عدم انجام بازی های کامپیوتری (وانمود کردن) و یا بازی های اجتماعی تقلیدی بسته به میزان سطح اختلال.

رفتارهای محدود، تکراری و قالبی بودن علائق و فعالیت ها بسته به وجود حداقل یکی از موارد زیر، مشخص می شود.

• داشتن دل مشغولی های خاص که فقط بر یک یا چند موضوع به شکل یکنواخت متمرکز است و شدت یا جهت نا بهنجاری دارند.
• به عادت های خاصی می چسبد.
• داشتن حرکات تکراری و قالبی خاص ( همچون پیچ دادن دست ها و یا انگشت ها یا حرکات خاص و پیچیده در تمام قسمت های بدن).
• نسبت به بعضی اجزای اشیا خاص، دل مشغولی دائمی دارد.

علائم ذکر شده در بالا از قاعده مند ترین علائم اوتیسم هستند اما برای پوشش کامل علائم اوتیسم در این قسمت ما علائم دیگری را نیز ذکر می کنیم.

در صورتی که برای درمان اختلال اوتیسم در زمان مناسب و بازه طلایی اقدام کرد، میزان موفقیت آن بیشتر می شود. بنابراین والدین باید نسبت به علائم و نشانه های این اختلال آگاهی لازم را به دست آورند. در صورتی که علائم به درستی تشخیص داده نشوند و یا با تاخیر مشاهده گردند، حتماً کودک باید توسط پزشک متخصص ویزیت گردد.

 از جمله کارهای که یک کودک سالم توانایی  انجام آن ها را دارد ذکر شده است:

• لبخند زدن در 6 ماهگی
• ‌قادر بودن در تقلید حالت های مختلف چهره یا صداهای مختلف در 9ماهگی
• ایجاد حرکت هایی مانند اشاره کردن یا دست تکان دادن در 14ماهگی
• حرف زدن تک کلمه ای در 16ماهگی و استفاده از جملات دو کلمه ای یا بیشتر در دو سالگی
• توان انجام بازی های وانمودی در 18 ماهگی

عدم توانایی در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران یکی از مشخصات بارز تمامی انواع اختلال اوتیسم است. در حقیقت بسیاری از مبتلایان به اوتیسم اصلا توانایی برقراری ارتباط با دیگران را ندشته و عده ای دیگر در زمینه تفسیر زبان بدن یا حفظ یک گفت و گو با مشکل مواجه هستند.

علائم و نشانه های ابتلا به اوتیسم شامل رفتارهای غیر معمول در حوزه های زیر هستند:

• علاقه به وسایل یا اطلاعات خاصی
• عکس العمل به احساسات خود یا دیگران
• هماهنگی بدنی و فیزیکی

در زمان ابتدایی توسعه اختلال اوتیسم، این علائم را می توان مشاهده کرد. اختلال اوتیسم دارای طیف وسیعی است و در هر شخص به شکل متفاوتی بروز می یابد و تا قبل از سن سه سالگی با توجه به علائم آن، کودکان مبتلا به نوع شدید آن قابل تشخیص هستند.

تاثیر گذاری این اختلال بر روی نحوه برقرار کردن ارتباط، رفتار و تعاملات فرد مبتلا دیده می شود. همان طور که اشاره شد بروز علائم اوتیسم متفاوت بوده و از بسیار خفیف تا شدید متغیر هستند و در کودکان نحوه بروز علائم آن نسبت به بقیه متفاوت است.

در عده ای نشانه های ابتلا زمانی که کودک فقط چند ماه دارد قابل مشاهده است و برخی دیگر در ابتدای تولد تا چند ماهگی هیچ گونه علامت دال بر ابتلا به اوتیسم دیده نشده و پس از آن علائم بروز می یابند.

به طور کلی در بین حدود نیمی از کودکان مبتلا، تا قبل از سن یک سالگی علائم بیماری قابل تشخیص هستند. کودک درگیر اوتیسم در کل دوران زندگی خود، با علائم این بیماری درگیر بوده اما ممکن است که با رشد و افزایش سن، بهبودی کمی مشاهده  شود.

اما توجه داشته باشید که هرآنچه تا بدینجا درباره علائم بیش فعالی مطالعه کردید، فقط جنبه اطلاع رسانی و توضیحی داشتند و به هیچ عنوان تشخیص و درمان نباید بدون بررسی و معاینه پزشک های مربوطه انجام شود.

برای تشخیص اوتیسم، گام نخست ویزیت توسط پزشک است. سنین 18 و 24 ماهگی هر کودکی مورد ارزیابی قرار می گیرد، حتی در صورتیکه علائم اوتیسم در او مشاهده نگردد. پزشک متخصص به بررسی رفتار کودک می پردازد و با او حرف می زند. همچنین سابقه خانوادگی ابتلا به اوتیسم در خانواده کودک بررسی کرده و اطلاعاتی درباره رشد و رفتار کودک از پدرو مادر کسب می کند مانند:

• کودک در سن 6 ماهگی توانسته لبخند بزند؟
• در سن 9 ماهگی کودک قادر به تقلید صدا ها و حالات چهره دیگران بوده است؟
• آیا کودک در یک سالگی می توانست صداهایی را تولید کند؟
• رفتارهای غیر طبیعی و تکراری در کودک مشاهده کرده اید؟
• می تواند تماس چشمی به درستی برقرار کند؟
• توانایی برقراری تعامل و انتقال تجربیات به دیگران را دارد؟
• عکس العملی در مقابل چیزهایی که توجه او را جلب می کند، نشان می دهد؟
• تن صدای یکنواختی دارد؟
• قادر است که واکنش های دیگران را درک کند؟
• حساسیت به نور، صدا یا دما در رفتار کودک دیده شده است؟
• اختلالاتی در خواب و یا گوارش او وجود دارد؟
• تمایل به آزار یا خشم در رفتار کودک دیده می شود؟

در غربالگری کودک پاسخ درست به این سوالات تاثیر بسیاری برای تشخیص دارد. چنانچه بعد از بررسی، مشکلی مشاهده نشد این غربالگری پایان می یابد. ولی در صورت مشاهده اختلالات توسعه ای، پزشک برای کودک آزمایش های بیشتری می نویسد.

در صورتی که کودک باید آزمایشات بیشتری بدهد، همکاری متخصصانی دیگر مانند اطفال، پاتولوژیست گفتار و زبان و کار درمانگر ضرورت دارد. همچنین در مواردی به همکاری متخصص اطفال توسعه ای و متخصص اعصاب نیاز است. این بررسی ها برای مشخص شدن مواردی مانند میزان سطح شناختی کودک، گفتار و مهارت هایی مانند خوردن غذا، حمام رفتن و... صورت می گیرد.

 تشخیص درست و نهایی اختلال کودک باید بر اساس استانداردهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی منتشر شده به وسیله انجمن روان پزشکی آمریکا صورت گیرد. زمانی گفته می شود یک کودک به اوتیسم مبتلا است که در زمینه های زیر ضعف هایی داشته باشد:

اول: چالش در زمینه برقراری ارتباط و مهارت های اجتماعی

کودک دارای اختلال اوتیسم با مشکلاتی در زمینه برقراری و ایجاد ارتباط با دیگران، فهم و آگاهی علائم اجتماعی، برقراری تماس چشمی و حتی صحبت کردن مواجه است. حرف زدن کودکان مبتلا به این اختلال دیرتر از بچه های سالم اتفاق می افتد. ضعف در مهارت های ماهیچه ای برای کارهایی مانند ورزش، نقاشی و نوشتن نیز دیده می شود.

دوم: الگوهای رفتاری محدود و تکراری

در رفتار کودک مبتلا به اوتیسم، حرکات نوسانی بدن یا تکرار لفظ های خاص وجود دارد، چنانچه تغییری در این روال رخ دهد کودک احساس ناراحتی می کند. این کودکان معمولاً به یک موضوع خاص علاقه زیادی نشان می دهند، همچنین با مشکلاتی در زمینه حسی مواجه هستند.

تا به امروز روش درمانی قطعی برای رفع اختلال اوتیسم پیدا نشده است. توانبخشی یکی از روش های درمانی بسیار کارآمد به شمار می رود.

برای ارائه سرویس درمانی به یک کودک مبتلا به اوتیسم باید به موارد زیر حتما توجه نمود:

• معاینه کودک باید حتماً توسط فوق تخصص روانپزشکی اطفال  و متخصص مغز و اعصاب صورت گیرد.
• خدمات گفتار درمانی و کار درمانی باید روزانه برای کودک فراهم گردد.
• آموزش روش های درست تقویت و مهارت های ارتباطی کودک برای والدین و مربی کودک ضروری است. این اطلاعات را می توان با مطالعه کتاب، مقاله و با شرکت در جلسات مشاوره ای آموخت.
• کارشناسان کار درمانی باید وضعیت جسمی-حرکتی کودک را بررسی کنند و جلسات کار درمانی ذهنی حتماً باید به شکل منظم انجام گیرد.
• یکی از راه های برقراری ارتباط با کودک اوتیسم، موسیقی درمانی است. برای تربیت درست کودک مبتلا به اوتیسم می توان از نقاشی و خواندن قصه مناسب سن او مناسب کرد.

به دلیل تفاوت در بروز اختلال اوتیسم در افراد مختلف، روش های درمانی نیز یکی نیستند. به طور کلی بسته به نیازهای شخص، روش های درمانی در گروه های زیر تقسیم بندی می شوند:

• درمان های رفتاری و ارتباطی
• درمان های رژیمی و پزشکی
• درمان های مکمل (مانند هنر یا موسیقی)

جهت یادگیری رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهای منفی کودک دچار اختلال، تحلیل رفتار کاربردی یکی از بهترین روش های کنترلی کودک است.

نتیجه این روش بهبودی در مهارت های بسیاری بوده و از این روش، در موقعیت های مختلف استفاده می شود، مانند:

• آموزش های آزمایش مجزا: از این نوع برای درس های ساده و حمایت های مثبت به کار می رود.
• آموزش پاسخ محور: باعث افزایش انگیزه جهت یادگیری و ارتباط با دیگران می شود.
• مداخله رفتاری فشرده اولیه: این روش برای کورک زیر 5 سال کارایی بالایی دارد.
• مداخله رفتاری- شفاهی: تمرکز آن بر روی مهارت های گفتاری شخص است.

فلور تایم نام دیگر این روش بوده که در آن پدر به همراه کودک برای بازی وارد شده و به فعالیت هایی که کودک علاقه دارد می پردازند. این روش موجب حمایت از رشد عاطفی و فکری کودک شده و او مهارت های ارتباطی و احساسی را سریعتر می آموزد.

 درمان و آموزش کودکان اوتیسمی و کودکان دارای نقض ارتباطی وابسته، در این روش با استفاده از کارت های تصاویر بوده که مهارت های روزانه مانند غذاخوردن، پوشیدن لباس و ... آموزش داده شده و برای یادگیری سریعتر اطلاعات به بخش های کوچکتر تفکیک می گردند.

در این روش، نمادها به جای کارت های تصاویر به کار گرفته می شوند. کودک می آموزد که پرسش هایی را مطرح کند و با این نمادها می تواند با دیگران ارتباط بگیرد.

این روش برای کودکانی مناسب است که با چیزهایی مانند چراغ های روشن، صداهای خاص و یا لمس اذیت می شوند و این نوع روش درمانی باعث برخورد درست در مواجهه با این اطلاعات حسی میگردد.

دارو باعث می شود که بیمار برای فعالیت هایی مانند درمان های رفتاری و گفتاری مقاومت نشان ندهد. عموماً داروهایی که برای درمان اضطراب، مشکلات، عدم توجه، افسردگی، بیش فعالی و حرکات تکانشی موثر هستند، تجویز می شود.

 اگر چه درمان اوتیسم امکان پذیر نیست و این داروها باعث می شوند که علائم ناتوانی فرد برای آموختن مهارت های یادگیری و رشد کاهش می یابد.

مطالعات مختلف کمبود ویتامین ها و مواد معدنی را در کودکان مبتلا به اوتیسم اثبات کرده اند. اگر چه کمبود این ویتامین ها عامل ایجاد این بیماری محسوب نمی شود ولی تجویز آنها  روند درمانی را سرعت می بخشد. ویتامین های گروه B و  منیزیم از جمله این مواد معدنی هستند که مصرف آنها توصیه می گردد. حذف مواد خوراکی آلرژی زا نیز مشکلات رفتاری ناشی از آنها را رفع می کند.

تاکنون درمانی برای رفع اختلال طیف اوتیسم کشف نشده است. معمولا داروهایی که برای رفع مشکلاتی مانند افسردگی، تشنج، بی خوابی و اختلالات تمرکز موثرند، برای این نوع اختلال نیز تجویز می شوند.

 در تحقیقات صورت گرفته مشاهده شده است که بهترین درمان زمانی حاصل می شود که شخص همزمان از درمان های دارویی در کنار درمان های رفتاری استفاده کند.

برای کودک مبتلا به اوتیسم فقط ریسپریدون توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تایید شده است. این دارو مناسب کودک 16-5 سال بوده و کمک به رفع مشکلات تحریک پذیری آنها می کند. داروهای دیگر نیز برای این اختلال استفاده می شوند، همچون مهارکننده های انتخابی باز جذب سروتونین، داروهای ضد استرس و یا داروهای محرک زا، اما این داروها به تایید سازمان غذا و دارو نرسیده اند.

این نوع روش های درمانی باعث بهبودی مهارت یادگیری و مهارت های ارتباطی شخص مبتلا به اوتیسم می شود. از این درمان های مکمل به موسیقی درمانی، حیوان درمانی مانند اسب سواری می توان اشاره کرد.

برای افراد مبتلا به اوتیسم، رژیم غذایی خاصی وجود ندارد اما این شخص باید غذای مناسب دریافت کند. برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم هر غذایی را میل نمی کنند و گاه والدین کودک به منظور افزایش سرعت بهبودی، مواد غذایی مانند گلوتن را از رژیم غذایی او بر می دارند.

 تاکنون هیچ پژوهشی ارتباط بین حذف گلوتن یا کازئن از رژیم غذایی کودک و درمان اختلال اوتیسم اثبات نکرده است. به دلیل ظرافت بیشتر استخوان کودک اوتیسمی، والدین نباید بدون مشورت با پزشک، لبنیات و مواد غذایی سازنده استخوان را از غذای کودک حذف کنند.

یکی از چالش های غذایی والدین دارای کودک اوتیسمی، وجود موادی بنام آلرژن ها بوده و گاهی مشاهده می شود.

 از دیگر عادات آنها، ناخنک زدن به غذا است و یا به برخی از غذاها  اصلاً تمایلی ندارند. مشکل در زمینه بلع و هضم غذا نیز در این کودکان وجود دارد.

بیماری اوتیسم چیست + علت، علائم و درمان اوتیسم

مشکلات گفتاری را می توان در مرز بین 12 تا 24 ماهگی مشاهده کرد. در این سن، کودک به جای گفتار باید بتواند از علم اشاره به خوبی بهره ببرد مانند (بای بای یا بَه بَه) و در تقلید صداها مشکلی نداشته باشد مانند تقلید صدای یک حیوان، جیغ زدن و...

زمانی که سن کودک از 2 سالگی فراتر رفت، باید بتواند صداها و لغاتی را بیان کند و فقط مختص یک صدا یا لغت – آن هم تکراری – نباشد. در صحبت کردن، خانواده ها باید به تُن صدا و گرفتگی آن توجه داشته باشند. کودکانی که در این سن، در انجام کارهای ساده، با مشکل مواجه می شوند، جملات را به طور کامل بیان نمی کنند و فقط از کلمات محدود استفاده می نمایند و به طور کلی در فهمیدن و درک مطالب مشکل دارند،در معرض خطر قرار دارند و به منظور پیش گیری از مشکلات گفتاری باید توجه بیش تری به آنان نمود.

در چنین شرایطی است که اگر والدین متوجه مشکلات خاصی در روند گفتاری فرزند خود بشوند حتما باید از کمک تخصصی یک گفتار درمانگر بهره برده و مشاوره لازم را داشته باشند.

در بین عموم مردم و جامعه پزشکی، گفتار درمانی اهمیت ویژه‌ای دارد. همانطور که می‌دانیم زبان، اصلی‌ترین راه برای برقراری ارتباط با دیگران است. گفتار درمانی باعث حل مشکلات ناشی از اختلالات ارتباطی و گفتاری می‌شود. 

با کمک از خدمات گفتار درمانی نه تنها باعث بهبود بیان، زبان و درک کودک شده بلکه مشکلات بلع و غذا خوردن او نیز حل می‌شود. در موارد بسیاری دیده شده کودکانی که با مشکل تکلم درگیر هستند، در بلع نیز ضعف دارند. درمانگرها با استفاده از تمارینی مختلفی که طراحی کرده‌اند، مشکلات تکلم، ارتباط و حتی غذا خوردن کودکان را حل می‌کنند.

• طراحی و اجرا تمرین برای قسمت دهان، که جهت تولید صدا و ساخت کلمات و جملات به کار می‌روند.
• برای بهبود توانایی درک و بیان گفتار کودک نیز از تصاویر و علائم و سیستم‌های همچون کامپیوتر، موبایل و ... بهره می‌برند.

گفتار ( تکلم)، زبان، بلع، صوت و ارتباط از جمله حوزه‌های اصلی در گفتار درمانی هستند. برخی از مشکلات گفتار درمانی به این صورت هستند:

• مشکلات در پیدا کردن کلمات: این نوع مشکلات معمولا به علت نقص‌های خاص زبانی همچون تاخیر زبانی به وجود می‌آیند.
• مشکلات در زمینه ارتباط اجتماعی: معمولا در چگونگی انتقال افکار و نظرات به دیگران بروز می‌کند.
• آسیب ساختاری زبان: فرد در ساخت جمله با مشکل مواجه می‌شود. جملاتی توسط کودک ساخته می‌شود، دستور زبان درستی ندارند.
• مشکلات در زمینه خواندن و نوشتن: این مشکلات ناشی از ارتباط حروف و صداها، ارتباط کلمات و معنی هستند.
• مشکلات صوتی: فرد صداهای بسیار نازک و یا گوش خراشی تولید می‌کند. این صداها باعث تضعیف ارتباط اجتماعی این فرد می‌شوند.
• مشکلات ادراکی: باعث ضعف در ارتباط برقرار کردن فرد با سایرین می‌گردد.

کودکی که در صحبت کردن با مشکلات گفتاری مواجه است، اعتماد به نفس خوبی ندارد. با مراجعه به گفتار درمان این قبیل مشکلات نیز حل می‌گردند.

کودکانی که مشکلات گفتاری دارند از حجم صدا خود به خوبی استفاده نمی‌کنند. زمانی که کودک با اختلالات گفتاری رو به رو است و برای منتقل کردن پیام به سختی تلاش می‌کند که از کلمات درست استفاده کند و یا در استفاده از گرامر زبان مشکل دارد، حتما باید به گفتار درمان مراجعه کند.

• عدم برقراری ارتباط کلامی یا غیر کلامی از سوی کودک.
• خودتان و اطرافیانتان به سختی متوجه صحبت های کودک می شوید.
• حرف زدن کودک شما با تکرار کلمات، لکنت زبان، طولانی شدن و مکث همراه است و همین موضوع باعث اختلال در گفتار می شود.
• وقتی کودک می خواهد افکار خود را بیان کند، با کلمات مبارزه می کند.
• کودک در برقراری ارتباط مستقیم با دیگران، همکاری با دیگران، دوست داشتن، بازی کردن و... مشکل دارد.
• البته ممکن است به دلایل دیگر هم کودک شما به گفتار درمانی نیاز داشته باشد؛ مثلا کودکانی که بیماری خاص دارند، در برقراری ارتباط کلامی مشکل داشته و به گفتار درمانی نیاز دارند. کودکان مبتلا به اوتیسم و اختلالات شنوایی به گفتار درمانی نیاز دارند تا بهتر بتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند.
• همچنین کودکانی که دیر حرف می زنند یا تاخیر در صحبت کردن دارند، یعنی گفتار و زبان آنها رشد نکرده و باید به گفتار درمانگر مراجعه کنند.
• گاهی اوقات، فرزند شما در حرف زدن، تلفظ کلمات و خواندن متون خوب عمل می کند؛ اما به گفتار درمانی نیاز دارد تا بتواند مهارتهای زبان خود را تقویت کرده و با کمک ارتباط کلامی، بتواند دوستان جدیدی پیدا کند و توانایی های خود را بهتر در معرض نمایش قرار دهد.
• کودک دارای اختلال کم شنوایی یا ناشنوایی است.
• حیطه گفتار درمانی تا جایی هست که اشکال در درک کلام از طرف کودک نیز ایجاد می شود.
• در بیشتر اوقات کودک در بلع غذا و خوراکی نیز دچار اختلال است.
• کودک در شروع گفتار خود تاخیر دارد.
• کودک در تلفظ اصوات گفتاری، اشکال دارد.
• در صورت تشخیص بروز هر یک از اختلالات فلج مغزی، اوتیسم، اختلال یادگیری ،گفتار درمانی در آغاز به شناسایی ماهیت گفتار و زبان و رشد طبیعی آن و سپس به بررسی اختلالات مربوط پرداخته و در جهت رفع آنها می کوشد.

در یک عبارت کوتاه می توان گفت هرگاه نحوه صحبت کردن گوینده بیش از محتوای سخن او، توجه شنونده را به خود جلب کند، وی مشکوک به اختلال گفتاری است. هرگونه اشکالی در نحوه گفتار و یا ناتوانی در درک گفته های دیگران می تواند موجب اختلال در روابط اجتماعی شخص مبتلا گردد.

این مسئله به نوبه خود موجب صدمات روحی و عاطفی و متزلزل شدن بهداشت روانی فرد و خانواده می شود. این نارسائیها مانند بسیاری از بیماریها، مزمن تر گردد، عواقب ناگوار بیشتری خواهد داشت. بنابراین ارائه هر چه سریعتر و بهتر خدمات گفتار درمانی برای اشخاص مبتلا ضروری است. در این همکاری سایر متخصصین که بیماران مبتلا به اختلالات گفتار و زبان به آنها مراجعه می کنند، برای تشخیص به موقع و ارجاع مناسب، حیاتی و ارزشمند است.

ارزیابی و مطالعه دقیق اختلالات گفتار و زبان یا اختلالات ارتباطی و همچنین نوتوانی و بازتوانی، اختیارات متخصصین گفتار درمانگر است.روند ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتار و زبان در گفتاردرمانی مانند سایر بیماریها شامل معاینات و بررسیهای ویژه می باشد.در مرحله بعدی و پس از تشخیص ویژگیهای اختلال، درمان بیمار آغاز می شود.

درمان اختلالات ارتباطی متکی به دارو درمانی و نظایر آن نبوده، بیشتر جنبه آموزشی دارد و با تکیه بر توانمندیهای بیمار، وی را به سمت غلبه بر ناتوانیهایش هدایت می کند. قابل به ذکر است که هر چه افراد مبتلا به اختلالات گفتاری سریعتر به گفتار درمانی مراجعه کنند، پیشرفتهای بهتری را نشان داده و راحتتر درمان میشوند.

در مقاله دیگری ما به تحلیل سن مناسب برای گفتار درمانی کودکان پرداخته ایم، پیشنهاد می کنیم مقاله دوم را نیز مطالعه کرده تا تاخیری در روند گفتار درمانی کودکان دلبند شما پیش نیاید.

• گفتار درمانی به کودک شما کمک می کند که کلمات و زبان را بهتر درک کند و از زبان بهتر استفاده کند.
• گفتار درمانی به بهبود گفتار کودک منجر می شود.
• تمام مشکلات بلع صوت، اختلالات گفتاری و زبانی، اختلالات شناختی و مشکلات ارتباطی کودک با کمک گفتار درمانگر به صورت کامل ببرطرف می شود.
• این روش، نگرانی پدر و مادر را کاهش می دهد؛ زیرا دیگر دغدفه آینده فرزندشان و نحوه حضور او در جامعه را نخواهند داشت.
• بعد از اتمام دوره های گفتار درمانی، کودک می تواند به راحتی حرف بزند و ارتباطات مستقلی را برقرار کند.
• گفتار درمانی به بهبود اعتماد به نفس کودک و رشد شخصیت اجتماعی او کمک می کند.

 در شرایط زیر، توصیه می شود که به یک متخصص گفتار درمانی مراجعه کنید:

• فرزند شما در تلفظ اصوات گفتاری مشکل دارد.
• کودک در بلع مشکل دارد.
• کودک شما کم شنوا یا ناشنوا است.
• کودک قادر به برقراری ارتباط کلامی یا غیرکلامی نیست و قدرت درک کلام را ندارد.
• شروع گفتار در کودک با تاخیر غیرمعمول روبرو است.
• در وجود کودک، اختلالاتی مانند اوتیسم، اختلال یادگیری و اختلالات فلج مغزی تشخیص داده شده است.

در این متن، تمرینات ساده و ابتدایی از گفتار درمانی به شما آموزش داده شده است که هر یک از این تمرینات را به راحتی می¬توانید در منزل انجام دهید که به تفکیک سن ارائه شده است.

1.گفتار درمانی در منزل با گفت و گو با کودک

در این سن کودک توانایی صحبت نداشته و فقط آواهایی تولید می‌کند و تشخیص اینکه کودک به درمانگر نیاز دارد، راحت نیست. می‌توان در این سن، آواهای همچون دا، ما را تکرار کرد تا کودک نیز آن‌ها را بگوید. و با تشویق والدین، کودک علاقه بیشتری برای ساخت آواهای جدید دارد. 

در این سن کودک می‌تواند اسامی را تکرار کند مانند اسم خودش و یا اسم اشخاص نزدیک به او مثل اسم خواهر، برادر، عمو، خاله، دایی و  همچنین می تواند اسم اعضای بدن مثل دست، مو و چشم را تکرار کند. اسامی دیگری که می توانند به او از لحاظ گفتاری کمک کند، تکرار اسم اشیا مثل تخت و  مسواک و اسامی خوراکی های ساده مانند، نان، شیر و کره می‌باشد. تکرار اسم حیوانات مانند هاپو، پیشی، ماهی و... می‌تواند روند پیشرفت را تسریع کند.

همین طور می‌توان از ادوات پرسشی و قیدهای مکان استفاده کرد. این ادوات پرسشی می‌تواند چی، این چیه، کجا، کی و قید های مکان مانند اینجا، بالا، پایین، داخل باشد. در مراحل بالاتر ترکیب دو لغت در کنار همدیگر مانند ماشین اینجاست، توپ منه، جوجو رفت کمک به سزایی به کیفیت گفتار می‌کند.

برای مطالعه بیشتر به صفحه گفتار درمانی کودک 2 ساله مراجعه نمائید.

• انواع واژه ها در زبان فارسی که می‌تواند شامل: اسم، فعل، قید، صفت، ضمیر و جملات پرسشی باشد.
• اسم وعده های غذایی مانند: صبحانه، ناهار، میان وعده، شام و...
• اسم مکان هایی که کاملاً باب و شناخته شده هستند مانند: حمام، اتاق، پارک و فروشگاه
• اسم مشاغلی که کودک به طور مستقیم و یا غیر مستقیم با آنها سرو کار دارد مثل شغل پدر، دکتر پلیس و معلم
• اسم رنگ هایی که ساده تر و کودک توانایی نامیدن آن ها را دارد
• از کودک خواسته شود تا اعداد 1 تا 10 را به صورت شمارشی بیان کند7
• نام بردن و تکرار پدیده های جوی مانند: باران، برف، ماه، ستاره و خورشید
• ضمیر های گوناگون مانند تو، من، شما، خودمان و خودش
• استفاده از انواع واژه های پرسشی مانند: چقدر، چند، کدام، چه کسی، چکار و چرا
• از او خواسته شود تا حروف اضافه را به درستی در جملاتش استفاده کند این حروف اضافه می‌تواند به، با، از، در، را، تا، ولی و چون باشد

نکته بسیار ضروری در مورد این کودکان این است که جملات این گروه سنی بایستی حتما بیشتر از سه کلمه باشد. به عبارتی جمله کودک حداقل باید دارای فعل فاعل و مفعول باشد.

باید به این نکته توجه گردد که برای اینکه گفتار درمانی شروع کنید، نیازی به عجله نیست. مهارت‌های ارتباطی و زبانی کودکان با افزایش سن بهبود می‌یابند. صبر لازمه این مسیر است. 

پیشنهاد می کنیم، صفحه گفتار درمانی کودک 3 ساله را مطالعه بفرمائید.

نکته حائز اهمیت در این گروه سنی این است که به مرور جملات پسندیده‌تر و زیباتر را در روابط اجتماعی خود بیان می‌کند مثلا در گفتگو با همسن و سالان یا بزرگتر از خود، لغات بفرمایید، خواهش می کنم، آفرین و جملات دیگری مانند منم شما رو دوست دارم و مرسی که منو به پارک بردین را به خوبی بیان می‌کند.

دانستن سه نکته در گفتار این گروه سنی مهم و ضروری است. اول از همه، این گروه سنی بسیار کنجکاوتر نسبت به کودکان کم سن‌تر از خود هستند و مدام سوالات کنجکاوانه از بزرگترهای خود می‌پرسند. دوم ناروانی در گفتار این کودکان وجود ندارد و قطعا ضعف در روانی گفتار می تواند ناشی از مشکلات گفتاری باشد و نهایتا اینکه این گروه سنی در صرف افعال خطا ندارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره گفتار درمانی این گروه سنی، به صفحه گفتار درمانی کودک 5 ساله مراجعه نمائید.

1- از صداهای ساده استفاده کنید

2-به آرامی صحبت کنید

3-با کودکان بازی کنید

4-به کودکان بگویید در حال انجام چه کاری هستند

5-برای کودک شعر بخوانید

6-ارتباط کودک را تشویق کنید 

 این نرم افزارها باعث می‌شوند که آموزش و یادگیری به راحتی اتفاق بیفتد. به دلیل محیط جذابی که در این نرم افزارها به کار رفته، به راحتی مورد استقبال کودکان قرار می‌گیرند. این نرم افزارها هم به تنهایی کارآمد بوده و گاهی در کنار جلسات گفتار درمانی تجویز می‌شوند. 

از جمله این نرم‌ افزارها، به نرم افزار تولید بیان نسخه خانگی می‌توان اشاره کرد که برای تلفظ حروف فارسی بسیار مفید است. یکی از ویژگی‌های این نرم افزار این است که به راحتی استفاده می‌شود. همچنین این نرم افزار پشتیبانی بسیار خوبی دارد. در این نرم افزار نحوه استفاده آن به خوبی بیان شده است.

در ارتباط با هزینه گفتار درمانی کودکان مخصوصا در منزل، بسیار گسترده است که برای هر حیطه می توان هزینه متفاوتی بیان کرد، به همین دلیل، درمانگران مجموعه فرزندان برتر، مقاله مفصلی در ارتباط با هزینه گفتار درمانی در منزل برای کودکان نوشته اند که پیشنهاد می کنیم برای کسب بیشتر این مقاله را مطالعه بفرمائید.

خدمات کار درمانی و گفتار درمانی را بیمه حمایت نمی‌کند. این خدمات هزینه‌ای به خانواده‌هایی که دارای فرزند دارای اختلال هستند وارد می‌کند. طبق گفته فائزه دهقان که جز هیئت علمی کاردرمانی است، حدود 44 هزار تومان برای هر نیم ساعت کار درمانی و گفتار درمانی باید پرداخت شود.

در صورتیکه خانواده‌ای از پس این هزینه بر نیاید، مشکلات فرزندش نه تنها حل نمی‌شود، بلکه روز به روز اعتماد به نفس کمتری در کودک ایجاد می‌شود. پیشنهاد می‌شود در صورت نداشتن هزینه این خدمات، از روش گفتار درمانی در منزل توسط والدین استفاده گردد.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی