تفاوت بیش فعالی و اوتیسم در کودکان چیست؟
بیش فعالی، اصطلاحی است که برای همه کم و بیش آشنا به نظر می رسد. ولی عموم مردم درک درستی از این اختلال ندارند و حتی علائم و نشانه های ظاهری آن را نیز نمی شناسند. بین اختلال بیش فعالی و اوتیسم تفاوت های زیادی وجود دارد هر چند که بسیاری از افراد از این تفاوت اطلاع چندانی ندارند.
از مشخصه های بارز بیش فعالی، اختلال در تمرکز و عدم توانایی انجام درست فعالیت های روزانه، جنب و جوش زیاد و نداشتن توجه به محیط اطراف را می توان نام برد.
تشخیص این اختلال در سنین مختلف امکان پذیر است و در موارد بسیاری دیده شده که نوزادان نیز در گیر شده اند اما زمانی یک کودک بیش فعال، وارد مدرسه می شود، این اختلال مشکلات بسیاری برای او به وجود آورده و به همین دلیل، در زمان تحصیل در مدرسه اکثر مبتلایان شناسایی می گردند.
کارشناسان برای این اختلال در طول زمان اسامی مختلفی به کار می بردند مانند: میل انفجاری، بازداری اراده و ناتوانی مهار اخلاقی، فزون جنبشی و اختلال نارسایی توجه.
اوتیسم نوعی اختلال رشدی محسوب شده که قبل از سن سه سالگی در کودک بروز می کند. این اختلال بر بخش های از مغز فرد اثر گذاشته و باعث ایجاد مشکلاتی در رفتارهای اجتماعی و مهارت های ارتباطی او می شود.
تاکنون هیچ دلیل خاصی برای ابتلا به اوتیسم کشف نشده ولی گفته شده که ژنتیک و عوامل محیطی در بروز آن تاثیر زیادی دارند. برای تشخیص اختلال اوتیسم، آزمایشات خاصی انجام نمی گیرد و متخصص درمانگر، در چندین جلسه با توجه به رفتارهای کودک و اطلاعات دریافتی از والدین، نظر قطعی می دهد.
تعداد زیادی از علائم و نشانه های دو اختلال بیش فعالی و اوتیسم مشابه یک دیگر هستند. ناتوانی در توجه به دیگران، انجام فعالیت بسیار، عدم توانایی در ایجاد تعاملات اجتماعی و بروز رفتارهای تکانشی از جمله این موارد به شمار می روند. در مواردی نیز دیده شده که فرد همزمان به هر دو اختلال مبتلا است.
در این مقاله از این دو اختلال بیشتر گفته شده تا درک تفاوت بیش فعالی و اوتیسم راحتر گردد.
بیش فعالی چیست؟
اختلال بیش فعالی که به آن ADHD نیز می گویند در بین کودکان حدودا 8 تا 10 درصد شیوع داشته و پسران نسبت به دختران بیشتر به آن مبتلا می شوند.
کودک بیش فعال بسیار پر تحرک و پر جنب و جوش است و گاه شیطنت زیاد او سبب آزار اطرافیان می شود. والدین می توانند با انجام روش های درست درمانی، رفتار کودک را کنترل و سبب کاهش این علائم گردند.
بسیاری از خانواده ها با شنیدن اصطلاح بیش فعالی فکر می کنند، کودک آنها نیز دارای این اختلال است. برای تشخیص درست حتما باید به علائم و نشانه های رفتاری کودک دقت کرد.
از ویژگی های مهم کودک بیش فعال می توان به تحرک زیاد، عدم توجه و تمرکز کافی، انجام رفتارهای ناگهانی و غیرقابل پیش بینی اشاره کرد. به طور کلی این بیماری به 3 گروه تقسیم بندی می شود:
نوع اول بیش فعالی در کودکان:
کودک در این نوع اختلال ها توجه و تمرکز کافی ندارد.
نوع دوم بیش فعالی در کودکان:
پرتحرکی ویژگی بارز مبتلایان به این نوع اختلال به شمار می رود.
نوع سوم بیش فعالی در کودکان:
کودک مبتلا، ترکیبی از علائم دو گروه قبل را دارد. مشکل پرتحرکی و عدم توجه و تمرکز در مبتلایان به اختلال بیش فعالی ترکیبی دیده می شود.
برای تشخیص بیش فعالی، فقط به یک آزمون خاص اکتفا نمی شود. جهت ارزیابی درست باید علائم و رفتار شخص به مدت 6 ماه بررسی گردد. علائم ابتلا به بیش فعالی معمولاً قبل از سن هفت سالگی مشخص بوده و کودک مبتلا به این اختلال در محیط های مختلف مانند مدرسه و خانه با انجام رفتارهای نامناسب سبب آزار اطرافیان شده و حتی با دوستان و همکلاسی های خود ناسازگاری می کند.
گاهی دیده شده که عده ای از پدر و مادرها، برای پذیرش بیماری کودک خود، مقاومت می کنند و نسبت به علائم و رفتارهای او بی تفاوت هستند. همچنین به دلیل ترس از عوارض داروهای تجویزی پزشک، از درمان کودک سر باز می زنند. توجه به این نکته ضروری است. چنان چه درمان در زمان مناسب صورت نگیرد، ممکن است عواقب جبران ناپذیری برای آینده کودک رخ دهد و حتی کودک در امور آموزشی یا مهارت های اجتماعی موفقیت چندانی کسب نخواهد کرد.
عوامل ایجاد بیش فعالی
عوامل ژنتیکی و شرایط محیطی سبب به وجود آمدن اختلال پیش در شخص می شوند. آسیب جزئی در قسمت های از مغز که مرتبط با توجه و تمرکز اند، عامل اصلی این اختلال است. از جمله این عوامل محیطی می توان به استفاده از سیگار، آلودگی های محیطی، غذاهای حاوی مواد افزودنی مصنوعی و مصرف مشروبات الکلی در زمان بارداری مادر اشاره کرد.
در مواردی نیز دیده شده حتی برخورد مستقیم دود سیگار با مادر باردار سبب بروز اختلالاتی در رفتارهای کودک گشته است. طبق مطالعاتی که انجام گرفته ابتلا به این اختلال در افراد یک خانواده به علت زمینه ژنتیکی و وراثتی رخ می دهد.
والدین برای پیش گیری از ابتلا کودک به افسردگی و یا بروز رفتارهای ضد اجتماعی و حتی بزهکارانه در نوجوانی، حتماً باید برای درمان در زمان مناسب اقدام کنند. اگرچه برای درمان مبتلایان به ADHD، راه سریعی وجود ندارد ولی می توان علائم آن را کنترل نمود.
افزایش اطلاعات والدین نسبت به این اختلال، باعث بهبود روند درمانی شده و می توانند نسبت به نیازهای فرزند خود برنامه ریزی مناسب تربیتی را انجام دهند. اگرچه سازش با یک کودک پیش فعال به راحتی صورت نمی گیرد ولی اطرافیان باید درک کنند که بروز این رفتارها عمدی نبوده و بدون استفاده از دارو و روش های درمانی قادر به کنترل رفتار خود نیستند.
اوتیسم چیست؟
اختلال اوتیسم در واقع شامل مشکلاتی در زمینه برقراری تعاملات اجتماعی، رشد گفتاری و مهارت برقراری ارتباط است که در آن رفتارهای تکراری نیز دیده می شود.
این اختلال دارای شرایط خاص عصبی- رفتاری بوده و به دلیل علائم متنوع و بسیاری که دارد به آن طیف اوتیسم (ASD) می گویند.
درجات مختلفی در بیماری اوتیسم قابل مشاهده بوده و در مواردی فقط یک مشکل جزئی در فرد وجود دارد که باعث مشکلات محدودی در زندگی فرد مبتلا می شود و گاه با عوارض شدیدی همراه است که زندگی شخصی را مختل می کند.
در رفتار کودک مبتلا به اوتیسم، مشکلات ارتباطی و عدم درک احساسات یا افکار دیگران وجود دارد به طوریکه این کودکان قادر به بیان احساسات خود با استفاده از کلمات، حالات صورت و بدنی حتی لمس کردن نیستند.
بسیاری از متخصصان، ژن ها را عامل بروز بیماری اوتیسم می دانند ولی عوامل دیگری همچون سن بالای والدین باعث بیشتر شدن احتمال ابتلای نوزاد به اختلال اوتیسم می شوند.
از دیگر عوامل محیطی می توان به مصرف داروهای خاص توسط مادر باردار و اضافه وزن زیاد او اشاره کرد. در مواردی نیز اعلام شده است که نبود یک آنزیم و سرخچه باعث بروز اختلال اوتیسم شده اند. تاکنون علت دقیق اختلال اوتیسم مشخص نشده است. به گفته کارشناسان، اختلال اوتیسم ناشی از مشکلاتی است که در قسمت های از مغز که مسئول تفسیر پیام های دریافتی از بخش های حسی و گفتاری اند، رخ می دهد.
طبق مطالعات صورت گرفته، میزان اختلال اوتیسم در بین کودکان آمریکایی در دهه 1970، از هر ده هزار نوزاد، 3-1 نفر مبتلا بود. این آمار در شروع قرن 21 ام، از هر 150 تولد یک نفر اعلام شد.
در بخش راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی، اختلال اوتیسم را یک طیف دسته بندی می کنند و سندرم آسپرگر و اختلال های فراگیر رشد از طیف خفیف آن به شمار می روند.
طبق گزارش های منتشر شده در بین افراد مبتلا به اوتیسم، حدوداً یک سوم به کم توانی ذهنی دچار هستند و همچنین چیزی نزدیک به 40 درصد از این افراد دارای هوشی بالاتر از سطح متوسط هستند.
شیوع اوتیسم به نژاد و میزان سطح اقتصادی و اجتماعی شخص ارتباطی ندارد. در کشورهای در حال توسعه و مکان های که امکانات کمی دارند، تشخیص آن دیرتر اتفاق می افتد. متاسفانه هیچ راه درمانی برای رفع اختلال اوتیسم کشف نشده است. در اغلب موارد شخص مبتلا با مشکلاتی در زمینه خواب، افسردگی، صرع و اختلالات کم توجهی و بیش فعالی نیز درگیر است. برای کنترل این مشکلات دارودرمانی و مشاوره موثر هستند.
در گذشته اختلال اوتیسم را یک بیماری وراثتی تلقی می کردند، که از پدر و مادر مستقیماً به کودک انتقال می یابد، اگرچه گروهی از ژن ها همراه با عوامل محیطی بر بروز این اختلال موثرند ولی شواهدی دال بر انتقال مستقیم والدین به فرزند تا کنون کشف نشده است.
بهترین زمان برای درمان قبل از 3 سالگی است، کودک باید جهت تشخیص توسط پزشک متخصص ارزیابی گردد. در این زمان به دلیل عدم تکمیل شبکه های عصبی، درمان سریع تر اتفاق می افتد و با افزایش سن از کارآیی روش های درمانی کم می شود. چنان چه والدین با بررسی علائم کودک پی به این اختلال بردند، با شروع روش های درمانی ممکن است تا 70 درصد سبب بهبودی او گردند.
داروهای تجویزی توسط پزشک نقش درمانی ندارند باعث کنترل رفتارهای نامناسب کودک می شوند. خانواده ای که دارای کودک مبتلا به اوتیسم است باید از دو مرحله عبور کنند، در ابتدا باید این اختلال را بپذیرند و نسبت به آن مقاومت ذهنی بروز ندهند و همچنین با شرایط آن کنار آیند.
خانواده ها از چند نظر درگیر هستند، از یک سو از این اختلال آگاهی کافی ندارند و همچنین به دلیل رفتارهای اجتماعی تحت فشار بوده و هزینه های سنگین درمانی نیز دغدغه دیگری است که والدین دارای فرزند اوتیسمی با آن مواجه اند.
درمان خانگی اوتیسم از جمله راه های موثر برای رفع این اختلال عنوان شده است. استفاده از گیاهان دارویی موثر که حاوی خواص آنتی اکسیدانی دارند و روش های حجامت و تغذیه مناسب بر روند کنترل علائم این بیماری تاثیر فراوانی دارد.
طبق تحقیقاتی که صورت گرفت مشخص شده این اختلال به دلیل ناهنجاری های در مناطقی از مغز رخ می دهد که در آن ورودی های حسی پردازش و پردازش زبانی رخ می دهد.
تفاوت اوتیسم و بیش فعالی از نظر علائم
بیش فعالی نوعی اختلال است که با فعالیت زیاد شخص و ناتوانی او در تمرکز و توجه همراه است. در حالیکه اوتیسم شامل مشکلات زیاد عصبی بوده و فرد مبتلا در زمینه فکر کردن، ایجاد ارتباطات و تعاملات اجتماعی چالش هایی زیادی دارد. در طیف اوتیسم، بروز رفتارهای تکراری و یکنواخت نیز دیده می شود.
باتوجه به نتایج پژوهش های صورت گرفته درباره تفاوت بین دو اختلال اوتیسم و بیش فعالی عنوان شد که کودکان اوتیسمی نمی توانند هیجانات را درک کنند و در مواجهه با تشخیص هیجان و علائم آن با چالش هایی مواجه هستند. به طور مثال زمانی که پدر و مادر یک کودک اوتیسمی از رفتار او خشمگین می شوند، او قادر به تشخیص این حس خشم و حالت چهره نبوده و همچنان به حرکات خود ادامه می دهد.
در صورتی که درباره کودک مبتلا به بیش فعالی این قضیه متفاوت است. اصطلاحاً درباره کودکان پیش فعال گفته می شود که آنها هنوز بلوغ فهم علائم هیجانات را کسب نکرده اند.
همان طور که عنوان گردید، از علائم بیش فعالی، ناتوانی در تمرکز و توجه است. به همین دلیل این کودکان می توانند هیجانات را بفهمند ولی قادر نیستند که رفتار خود را با شرایط منطبق نمایند و عکس العمل افراط و تفریطی نسبت به هیجانات اطراف نشان داده و قادر به انجام واکنش مناسب نسبت به محرک های محیطی نیستند.
در دهه 90 میلادی، جهت مشخص شدن درک هیجان کودکان دارای اختلال بیش فعالی تحقیقاتی صورت گرفت. مشاهده شد که این کودکان نسبت به گروه کنترل در مقابل عکس های خاص، کمتر هیجان زده شدند.
در بررسی دیگری که صورت گرفت، مشخص شد، کودکان مبتلا به بیش فعالی بر هیجانات خود تمرکز چندانی نداشته و حتی قادر نیستند، نام هیجانات خود را به درستی بیان نمایند. طبق نظر کارشناسان، کودکان دارای اختلال بیش فعالی علاوه بر مشکل درک هیجانات محیط پیرامون، در فهم حالت و روحیه خود نیز با مشکل جدی مواجه هستند. هم چنین دیده شده که افرادی که در خانواده سابقه بیش فعالی دارند نسبت به درک هیجانات دچار اختلال هستند.
علائم بیش فعالی
در هر کودک مبتلا به بیش فعالی، طیف متفاوتی از علائم و نشانه ها مشاهده می شود. ویژگی های کلی افراد مبتلا به این شکل هسند:
- نداشتن حواس، خیال پردازی
- ناتوانی در گوش کردن و پیدا کردن جهت درست
- خلق و خوی نامناسب به جهت ترس و مشکل کنترل تکانه
- ناتوانی در برقراری نظم و پایان رساندن وظایف و فعالیت ها
- عدم انجام کامل امور (فقط زمانی کودک مبتلا کاری را به پایان می رساند که از انجام آن لذت ببرد)
- ناتوانی در استفاده از مهارت های اجتماعی
- ناتوانی در انجام دادن امور به شکل بدون سرو صدا مانند غذاخوردن، لباس پوشیدن
- نداشتن صبر برای پیگیری نوبت
- احساس بی قراری، بازی کردن مداوم با وسایل اطراف
- به میان حرف دیگران پریدن، حرف زدن بدون فکر، ناتوانی در درک تعاملات های غیرکلامی
- انجام امور بدون فکر قبلی از جمله کارهای خطرناک
- عکس العمل غیرمنطقی نسبت به بوها، صداها، مزه ها و ....
- انجام بازی ها و فعالیت های پرخطر
برای درک تفاوت اختلال های اوتیسم و بیش فعالی باید به نشانه ها و علائم آنها دقت کرد.
علائم اوتیسم
- عدم برقراری تماس چشمی و لمسی
- صحبت نکردن، تاخیر در گفتار یا تکرار زیاد حملات
- بی قراری و حس ناراحتی به دلیل مشکلات در زمینه حسی، استرس، ترس و ناتوانی در ایجاد ارتباطات
- نپذیرفتن تغییرات و مقاومت در برابر کارهای یکنواخت و عادت های خاص
- ناتوانی در برقراری مهارت های اجتماعی
- بهره گیری زیاد از حرکات بدن جهت آرام کردن خود همچون تکان و به هم زدن دست ها
- داشتن وسواس و وابستگی به مواردی خاص
- نداشتن آرامش و قرار و تحرک بسیار؛ تمایل به بازی و دست زدن به وسایل پیرامون
- توانایی مناسب در استفاده از مهارت های کلاسی و ضعف در به کارگیری مهارت های غیرکلامی
- مشکل درک احساسات خود و دیگران
- عکس العمل نامناسب و غیر طبیعی نسبت به بوها، صداها و مزه ها و ....
- ناتوانی در درک احساس امنیت و دوری جستن از خطرهای احتمالی
چه شباهت های بین دو اختلال اوتیسم و بیش فعالیت و نقص توجه وجود دارد؟
اگرچه دو اختلال اوتیسم و بیش فعالی یکی نبوده ولی در بعضی از قسمت ها نیز با یکدیگر مشابهت دارند.
طبق نتایج یک بررسی که برروی اختلالات اوتیسم صورت گرفت مشاهده شد که بیشتر کودکان دارای اختلال بیش فعالی و عدم توجه، علائم شاخص اوتیسم مانند مشکلات ارتباطات، بروز رفتارهای تکراری و عدم توانایی مهارت های اجتماعی را نیز دارند. هم چنین بیان شد که در کودکان دارای اختلال اوتیسم، علائم اصلی اختلال بیش فعالی نیز وجود دارد مانند:
بی توجهی: یکی از علائم اصلی جهت تشخیص اختلال بیش فعالی، ناتوانی شخص در توجه به سایر امور است. این افراد به دلیل داشتن مشکلات حسی فراوان، نمی توانند به امور مختلف توجه چندانی نشان دهند.
بیش فعالی: حرکت مداوم، بدون احساس خستگی در مبتلایان به هر دو اختلال دیده می شود، اگرچه ویژگی اصلی جهت تشخیص به شمار نمی رود.
تحریک پذیری: این ویژگی یکی از مهم ترین جنبه های اختلال بیش فعالی محسوب می شود. در افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم نیز این ویژگی به شکل حرکت های مداوم دستی قابل مشاهده است.
همچنین در هر دو گروه از مبتلایان، همپوشانی فراوانی بین حرکت های دست و قسمت عملکرد مغز در جهت ایجاد برنامه و سازمان دادن آنها، وجود دارد.
طبق گزارش های منتشر شده توسط CDC، شیوع اختلال بیش فعالی بین پسران بیشتر است و حدود 5 درصد پسرانی که در سنین 3 تا 17 سال قرار دارند، مبتلا به این اختلال شده اند. در صورتی که در بین دختران این گروه سنی، حدود 5/4 درصد به این اختلال مبتلا هستند. هم چنین در ابتلا به اختلال طیف اوتیسم نیز، تفاوت جنسیتی دیده می شود.
مقایسه سنی در تشخیص اختلالات اوتیسم و بیش فعالی
نتایج حاصل از داده های CDC برای هر دو اختلال بیش فعالی و اوتیسم نشان می دهد که تشخیص بیش فعالی بیشتر از طیف اوتیسم صورت می گیرد که البته میزان شدت اختلال نیز تاثیر دارد.
معمولا تشخیص اختلال بیش فعالی در هفت سالگی رخ می دهد و میانگین سنی بالاتر از دو سال و نیم، زمانی است که طیف اوتیسم تشخیص داده می شود. چنان چه در سن پایین، ابتلا به اختلال بیش فعالیت در اشخاصی تشخیص داده شود، ابتلا به طیف اوتیسم در این افراد دیرتر مشخص خواهد شد.
در یک پژوهشی که در سال 2015 انجام گرفت، مشاهده شد که تشخیص زود هنگام ابتلا به اختلال بیش فعالی باعث تأخیر تشخیص طیف اوتیسم در کودکان به مدت 3 سال می گردد.
باتوجه به بررسی های صورت گرفته، مشخص شده است که بین اختلال بیش فعالی و اوتیسم همپوشانی وجود داشته و بسیاری از خانواده ها مایل اند که کودکشان فقط مبتلا به یک نوع اختلال باشد.
در موارد بسیاری تشخیص طیف اوتیسم به تاخیر افتاده و توجه چندانی نسبت به آن نشده است. والدین و افراد نزدیک کودک باید نسبت به رفتار و فعالیت های کودک دقت کنند و در صورت مشاهده هرگونه علامتی مبنی بر ابتلا کودک به پیش از یک اختلال، حتماً با پزشک مشورت کنند. تشخیص درست و به موقع طیف اوتیسم، باعث افزایش سطح عملکرد کودک شده و تاثیر مثبت بسیاری بر او دارد.
اختلال اوتیسم، چه تاثیرات عاطفی و اجتماعی دارد؟
جهت درک درست تفاوت اوتیسم با بیش فعالی و یا سایر اختلالات، نیاز به آگاهی از تاثیرات عاطفی و اجتماعی آن است.
ناتوانی در برقراری ارتباطات، مهارت های اجتماعی و انجام فعالیت ها و مهارت های تکراری از جمله مهمترین مشکلات افراد مبتلا به اوتیسم به شمار می روند. حتی در کودکانی که طیف خفیف اوتیسم دارند نیز ناتوانی در دوست یابی و ایجاد ارتباطات اجتماعی دیده می شود.
برای درمان اختلال بیش فعالی (ADHD) به چه متخصصانی نیاز است ؟
باتوجه به تفاوت های که بین دو اختلال اوتیسم و بیش فعالی وجود دارد، جهت درمان هر کدام نیز باید به متخصص متفاوتی مراجعه کرد.
متخصصان اطفال، اعصاب و متخصصان کودک در حوزه رشد از جمله پزشکانی هستند که می توانند به درمان اختلال بیش فعالی کمک نمایند. مشکلات اضطراب کودک نیز توسط این پزشکان حل می شود.
جهت استفاده از روش رفتار درمانی جهت یادگیری مدیریت ارتباطات و مهارت های مختلف می توان از روان شناسان بالینی کمک گرفت.
جهت رفع مشکلات عاطفی و احساسی فرد مبتلا به اختلال بیش فعالی، می توان از درمان رفتاری- شناختی استفاده کرد. روان شناسان بالینی به تشخیص این اختلال و مشکلات روحی همچون اضطراب پرداخته و ارزیابی این اختلالات توسط متخصص عصب شناسی کودک نیز می تواند اتفاق بیفتد.
روش های آموزشی و برنامه ریزی شده تربیتی نیز تاثیر مثبت زیادی دارند که در این روش ها به تدریس مهارت هایی همچون مدیریت زمان و نظم پرداخته می شود.
برای درمان اوتیسم به چه متخصصانی نیاز است؟
در زمینه درمان اختلال اوتیسم، متخصصان اطفال، پزشکان عصب شناس، پزشکان متخصص کودک در حوزه رفتارهای رشد، روان پزشکی کودک و روان شناسان فعالیت می کنند.
تشخیص علائم و نشانه های اختلال و ارائه خدمات درمانی توسط این متخصصان انجام می گیرد.
جهت تقویت و آموزش مهارت های اجتماعی، روان شناسان بالینی و مددکاران اجتماعی حضور دارند. برای رفع اختلالات مرتبط با احساس و عاطفه کودکان باید از درمان های رفتاری – شناختی استفاده کرد. که بررسی مشکلات یادگیری کودکان توسط این متخصصان صورت می گیرد و در نهایت بیماری های که با اوتیسم در ارتباط اند مانند بیش فعالی تشخیص داده می شوند.
تشخیص اوتیسم و رفع مشکلات ناشی از آن مانند اضطراب ممکن است توسط عصب شناس کودک نیز رخ دهد.
آموزش مهارت های لازم در مواقع لزوم توسط متخصصان کاردرمانی اتفاق افتاده و هم چنین آنها در کنار افزایش مهارت ها حسی، درمان با رژیم حسی را نیز جهت بهبود روند درمانی انجام می دهند. رژیم حسی در واقع مجموعه فعالیت های فیزیکی است که کودک جهت تقویت عملکردهای بدنی می آموزد.
مهارت های زبانی جهت برقراری ارتباط با دیگران توسط متخصص گفتار درمان ارائه می شود.
در مدرسه برای کودکان مبتلا به بیش فعالی چه کارهای باید انجام داد؟
اگرچه تفاوت های بسیاری بین اختلال بیش فعالی و اوتیسم وجود دارد ولی کودکان دارای هر دو این اختلال ها، باید در محیط مدرسه تحت مراقبت های خاصی قرار گیرند. کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی در مدرسه نیاز زیادی به توجه و مراقبت دارد.
کودک بیش فعال در مدرسه نسبت به سایر کودکان نیار به مراقبت بیشتری دارد به طور مثال باید نزدیک معلم و یا مکانی که حواسش پرت نمی شود، بنشیند. مشکل اصلی این کودکان نداشتن تمرکز بوده که با استفاده از علائم مخصوص و یا تصاویر می توان آن را بهبود بخشید.
تکالیف آن ها باید شامل عکس و نوشته بوده و به بخش های کوچک تر تقسیم شوند. با توجه به جنب و جوش زیاد کودک بیش فعال حتما باید وقفه ای بین انجام تکالیف در نظر گرفته شود.
در مدرسه برای کودکان مبتلا به اوتیسم چه کارهای باید انجام داد؟
کودک اوتیسمی تمرکز کافی ندارد و باید جایی نزدیک معلم و یا در محلی که حواسش کمتر به محرک های شنیداری و دیداری پرت می شود، قرار گیرد.
جهت آموزش کودک اوتیسمی، وسایل کمک آموزشی کمک کننده هستند به طور مثال رمزگذاری به وسیله رنگ ها برای یادگیری مفاهیم جدید به کار می رود. روزانه باید به کودک مبتلا به این اختلال تمارین خاص مهارت های حرکتی و فیزیکی داده شود.
جهت آموزش کودکان اوتیسمی با مهارت های اجتماعی می توان از گفتن داستان بهره برد. در این داستان ها، موقعیت های خاص اجتماعی و ارتباطی به کودک یاد داده می شود. هم چنین تمرین صبر و کاهش اضطراب نیز ضروری به نظر می رسد.
جهت نگهداری از کودکان پیش فعال (ADHD) در منزل چه باید کرد؟
حتماً در محیط خانه باید قوانین خاصی تعیین گردد و تکرار این قوانین سبب می شود که آنها تبدیل به عادت شوند. همچنین حتماً باید مسئولیت های که مرتبط با کودک هستند، را به مراحل کوچکتر تبدیل کرد.
استفاده از برنامه ریزی تصویری، چک لیست های و کاغذهای رنگی باعث می شود که تمرکز و توجه و نظم کودک بیشتر شود.
والدین جهت بازیابی انرژی در زمان انجام فعالیت های درسی باید به کودک زمان کوتاه استراحت اختصاص دهند و قرار دادن محیطی خاص برای نوشتن تکالیف و فعالیت های مدرسه ضروری به نظر می رسد. یکی دیگر از مواردی که باید رعایت شود این است که از قبل تغییرات برنامه ها به کودک گفته شده تا بتواند با تغییرات غیرقابل پیش بینی مواجهه گردد.
جهت نگهداری از کودک مبتلا به اوتیسم در منزل چه باید کرد؟
اختلال اوتیسم با سایر بیماری ها و اختلالات متفاوت است و حتماً باید آموزش های مخصوص در منزل ایجاد شود. به طور مثال جهت آموزش مهارت نحوه حضور در جمع و بین مردم می توان از بازی های کمک گرفت که در آن هر شخص نقش خاصی دارد.
برای این کودکان تنظیم برنامه های هر روز، ضروری است و حتماً باید وظایف و فعالیت های کودک به قسمت های کوچکتر تقسیم شوند. هم چنین آموزش مهارت های برقراری ارتباط با دیگران بسیار مهم بوده و اهمیت ویژه ای دارد.
اختلالات بیش فعالی و اوتیسم روی یادگیری چه تاثیری دارند؟
ابتلا به اختلالات بیش فعالی و طیف اوتیسم بر نحوه عملکردهای مدرسه و محیط آموزشی سایر کودکان تاثیر بسیاری دارد. چنان چه یک خانواده دارای کودکی هستند که همزمان به هر دو این اختلالات مبتلا است باید دقت کنند که چه چیزی باعث افزایش تمرکز و یادگیری او می شود.
آیا توانایی فعالیت در یک کلاس درس با رویکرد مشخص را دارد؟
آیا این کودک باید کنار میز معلم قرار گیرد تا به او کمک شده و میزان تمرکزش افزایش یابد؟ والدین حتماً باید تمام اطلاعاتی که درباره مهارت یادگیری کودک خود می دانند به اطلاع معلم یا متخصص درمانگر برسانند تا جهت تنظبم برنامه آموزشی انفرادی (IEP) او لحاظ شوند.
درک پیامدهای اجتماعی اوتیسم
ابتلا به اوتیسم و اختلال بیش فعالی، تاثیر مستقیمی بر روابط اجتماعی شخص دارند، اگرچه روش تاثیرگذاری هر کدام متفاوت است.
در طیف اوتیسم، در توجه، روابط اجتماعی، رعایت کردن نوبت دیگران و سایر مهارت های اجتماعی، مشکل به وجود می آید. در برخی از مواقع، مشکلات اجتماعی ناشی از فعالیت های تکانشی یا عدم توجه به نشانه های اجتماعی هستند.
زمانی که یک کودک به هر دو اختلال مبتلا است، حتماً باید در منزل و محیط مدرسه از آنها مراقبت و حمایت ویژه به عمل آورد. جهت رفع مشکلات ارتباطی و اجتماعی کودک، رفتار درمان ها، مددکاران اجتماعی و ..... می توانند کمک کنند.
تحقیق درباره رابطه بین اوتیسم و بیش فعالی
باتوجه به نتایج تحقیقات صورت گرفته در موسسه کریگر کندی، حدود یک سوم از کودکان مبتلا به طیف اوتیسم که در سن 4 تا 8 سال قرار داشتند، دارای علائم شاخص ابتلا به بیش فعالی نیز بودند.
به گفته پژوهشگران کودکانی اوتیسمی که دارای علائم اختلال بیش فعالی نیز بودند نسبت به گروه که فقط اوتیسم داشتند، بیشتر دارای مشکلاتی در زمینه مهارت های شناختی، اجتماعی و تطبیقی بودند.
کودکانی که به هر دو اختلال مبتلا هستند، طبق تحقیقات صورت گرفته مشخص شده که نسبت به سایر کودکان حدود چهار برابر بیشتر زورگویی می کنند. به گفته پزشکان، آمار کودکانی که به هر دو اختلال همزمان مبتلا هستند، روز به روز در حال افزایش است.
حدود 162 کودک در تحقیق رشد طولی مشارکت کردند، پژوهشگران این کودکان را به دو گروه تفکیک کردند:
- با گروه اوتیسم (ASD)
- بدون گروه اوتیسم (ASD)
نتایج این تحقیق، 63 درصد از این کودکان را درگیر اختلال اوتیسم عنوان کرد که از این تعداد، 18 نفر (29 درصد) دارای علائم بیش فعالی بودند.
برای تشخیص درست حتما باید به علائم این اختلالات در سنین پایین توجه کرد شناسایی در زمان مناسب سبب می شود که شروع درمان سریع تر اتفاق افتاده و کنترل علائم راحت تر صورت گیرد.
تفاوت بیش فعالی و اوتیسم در کودکان چیست؟